جایگاه مصالح عالیه کودک در مشروعیت ولایت و تصمیمات حمایتی در فقه امامیه و حقوق موضوعه

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: سومین کنفرانس بین المللی حقوق کودک
  • کد COI اختصاصی: ICCR03_175
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 23
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سعید احمدی

چکیده

رعایت مصالح عالیه کودک از جمله اصول بنیادین در نظام های حقوقی معاصر به شمار می رود که در اسناد بین المللی، قوانین ملی و نیز فقه اسلامی جایگاه ویژه ای یافته است. از آنجا که مفهوم ولایت در فقه اسلامی صرفا به معنای سلطه و تصرف نیست، بلکه مشتمل بر دو بعد قرب و رعایت مصلحت مولی علیه است، اصل مصلحت به عنوان مبنای مشروعیت ولایت و سرپرستی بر کودک شناخته می شود. این اصل، علاوه بر انعکاس در کنوانسیون حقوق کودک و سایر اسناد بین المللی و منطقه ای، در منابع فقهی امامیه، روایات اهل بیت علیهم السالم و قوانین موضوعه جمهوری اسلامی ایران نیز از پشتوانه ای غنی و ریشه دار برخوردار است. با وجود این، چیستی مصلحت و غبطه، جایگاه دقیق آن ها در نظام حقوقی و فقهی، و معیار معتبر برای تشخیص آن ها، علی رغم تالش هایی که در این زمینه صورت گرفته است، هنوز به صورت مبسوط و منسجم در ادبیات فقهی و حقوقی تبیین نشده است؛ امری که خال نظری و عملی قابل توجهی در حوزه تصمیم گیری های حمایتی نسبت به کودک پدید آورده است. فقهایی چون مرحوم ابن ادریس، نراقی و مقدس اردبیلی، رعایت مصلحت و منافع کودک را نه یک حکم فرعی، بلکه اصلی از اصول مذهب دانسته اند. در قانون گذاری مدرن نیز از جمله در قوانین مدنی، قانون حمایت از خانواده و قانون حمایت از اطفال و نوجوانان، مصلحت کودک به عنوان مالک تشخیص مشروعیت تصمیمات ولی یا مقام قضایی به رسمیت شناخته شده است. این مقاله با روش توصیفیتحلیلی و با رویکرد تطبیقی میان منابع فقهی، حقوقی و بین المللی، در پی تبیین جایگاه مصالح عالیه کودک به مثابه شرط

کلیدواژه ها

مصالح عالیه کودک, ولایت, حمایت, فقه امامیه, حقوق موضوعه

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.