تحلیل سرمایه های معیشت پایدار در سکونتگاه های روستایی (مورد مطالعه: شهرستان دماوند)
- سال انتشار: 1404
- محل انتشار: مجله جغرافیا و پایداری محیط، دوره: 15، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_GERAZ-15-2_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 31
نویسندگان
گروه جغرافیا، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
گروه جغرافیا، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
چکیده
محیط های جغرافیایی، پتانسیل ها و الگوهای متفاوتی در زمینه های مختلف به ویژه در زمینه معیشت ارائه می دهند که توجه به این مهم در برنامه ریزی های محلی و محیطی حایز اهمیت است. با درک این موضوع، می توان نتیجه گرفت که فضا و مکان نیز جدا از نظام های اجتماعی و اقتصادی نیست و باید در تحلیل های جغرافیایی مورد توجه قرار گیرد.این پژوهش از جنبه جغرافیایی به مطالعه سرمایه های معیشت پایدار در مناطق روستایی شهرستان دماوند پرداخته است. پژوهش از نوع کمی و مبتنی بر جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای صورت گرفته است. برای انجام این مطالعه تعیین عامل های اصلی و وزن دهی به شاخص ها از طریق مدل FANP و رتبه بندی سکونتگاه ها در مدل ویکور انجام شد. تجزیه و تحلیل ها نیز بر پایه آماره لکه های داغ و خودهمبستگی فضایی بود. در ناحیه روستایی فاصله نزدیک سکونتگاه ها نسبت به یکدیگر (مجاورت جغرافیایی) به عنوان یک مزیت جهت برخورداری و یا پایداری سرمایه های معیشت گردیده است. این نتایج بیشتر الگوی تمرکز و شکل گیری سکونتگاه های روستایی در کشورمان را به تصویر می کشد. تمرکز سکونتگاه ها در مناطق دشتی یا هموار موجب برخورداری از دارایی های انسانی و فیزیکی گردیده و شرایط مساعدی برای بهره برداری از منابع طبیعی موجب شده است. در مقابل میان برخورداری ساکنین از دارایی های اقتصادی و فاصله جغرافیایی سکونتگاه ها نسبت به یکدیگر، یک رابطه منفی است. در ناحیه روستایی، غالب فعالیت های اقتصادی دامداری و کشاورزی است. این فعالیت های اقتصادی نیازمند داشتن زمین های هموار و بزرگ بوده و تردیدی نیست که تمرکز سکونتگاه ها در یک موقعیت، موجب کمبود این فرصت ها در سکونتگاه ها خواهد شد. با اقتباس از یافته های پژوهش و این که همواره در «جغرافیا» بر بررسی پدیده ها نسبت به مکان و فضا تاکید می شود، این درک در پژوهش های جغرافیایی کمتر بدان توجه شده است. در واقع، سکونتگاه های روستایی و شرایط حاکم بر آن، چالش جدی نظام برنامه ریزی و مدیریت فضا در تحقق توسعه هستند که ضرورت شناخت فضاها و محیط های جغرافیایی را روشن تر می کند.کلیدواژه ها
جغرافیا, فضای جغرافیایی, مکان جغرافیایی, معیشت پایدار, شهرستان دماونداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.