جایگاه قابلیت های توانمندساز هوش مصنوعی در افزایش عملکرد نظارتی نظام بانکداری ایران

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: مجله مطالعات کشورها، دوره: 3، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JCOUN-3-4_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 81
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد نصر اصفهانی

گروه اقتصاد و بانکداری اسلامی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

مهدی قائمی اصل

گروه اقتصاد و بانکداری اسلامی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

راحله منتظر

گروه بانک، بیمه و گمرک، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

ملیکا اسماعیلی

گروه اقتصاد و بانکداری اسلامی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

چکیده

هوش مصنوعی یکی از فناوری های پیشرفته در حوزه بانکداری ایران است و نقش مهمی ایفا می کند. در این تحقیق، جایگاه قابلیت های توانمندساز هوش مصنوعی در افزایش عملکرد نظارتی نظام بانکداری ایران ارزیابی شده است. این قابلیت ها عبارت است از تشخیص تقلب، امنیت و حفاظت اطلاعات، مدیریت خطر، و بهبود سامانه های پرداخت. سپس اهمیت استفاده از هوش مصنوعی در بانکداری ایران بررسی شده است. داده های این پژوهش از طریق ۱۵پرسشنامه گردآوری شده با کمک گروهی از متخصصان و افراد خبره در حوزه بانکداری و فناوری اطلاعات تکمیل شده است. این گروه عبارت بودند از اعضای هیئت مدیره بانک ملت، کارشناسان بخش فناوری اطلاعات بانک ملی، کارشناسان پژوهشکده پولی و بانکی و اساتید دانشگاه خوارزمی با تخصص در حوزه بانکداری. ترکیب این افراد که از سطوح مختلف مدیریتی و تخصصی در نظام بانکی و اقتصادی کشور انتخاب شدند، دیدگاه های متنوعی را فراهم آورد و به افزایش جامعیت و دقت یافته های پژوهش کمک کرد. با توجه به اولویت بندی زیرمعیارها و مقایسه زوجی قابلیت های امنیت و حفاظت اطلاعات، تشخیص تقلب، مدیریت خطر و ارتقای سامانه های پرداخت با انواع مختلف بانکداری، با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی و با کمک نرم افزار Expert Choice خروجی گرفته شد. طبق نتایج، بانکداری مبتنی بر توکن، در مقایسه با سایر بانکداری ها، اهمیت بیشتری دارد. جزئیات خروجی نشان می دهد که در بانکداری مبتنی بر توکن، قابلیت امنیت و حفاظت اطلاعات با وزن نسبی ۴۹۲/۰؛ مدیریت خطر با وزن نسبی ۴۸۹/۰؛ تشخیص تقلب با وزن نسبی ۴۸۱/۰ و بهبود سامانه های پرداخت با وزن نسبی ۴۴۴/۰ به ترتیب در اولویت هستند و نشان دهنده اهمیت زیاد قابلیت امنیت و حفاظت اطلاعات و مدیریت خطر در بهبود عملکرد نظارتی نظام بانکداری است. در نهایت، می توان نتیجه گرفت که فناوری هوش مصنوعی ابزاری توانمند در افزایش عملکرد نظارتی، کاهش خطر ها و افزایش امنیت نظام بانکی ایران عمل می کند.

کلیدواژه ها

تحلیل مقایسه زوجی, کیفیت خدمات بانکی, هوش مصنوعی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.