مینی بوستان های ورزشی در زمین های بایر شهر تهران؛ راهکاری نوین در بهینه سازی فضاهای رهاشده شهری

چکیدهرشد بی رویه شهرنشینی، کمبود زمین و افزایش نیاز به فضاهای عمومی به ویژه فضاهای ورزشی، کلان شهر تهران را با چالش های متعددی مواجه ساخته است. در این میان، زمین های بایر و متروکه در سطح محلات که اغلب به دلایل حقوقی، مدیریتی یا نبود کاربری مناسب بلااستفاده مانده اند، به معضلی در منظر شهری و عاملی در کاهش حس تعلق اجتماعی تبدیل شده اند. تبدیل این زمین ها به مینی بوستان های ورزشی، به عنوان راهکاری نوین، می تواند پاسخی چندبعدی به نیازهای شهروندان باشد؛ از جمله ارتقاء سلامت جسمی و روانی، بهبود کیفیت زندگی، افزایش عدالت فضایی، و تقویت تعاملات اجتماعی در بافت های فرسوده و کم برخوردار شهری. این مقاله با رویکردی تحلیلی و با تکیه بر داده های میدانی و مطالعات موردی، به بررسی ظرفیت های اجرایی و برنامه ریزی این نوع از فضاهای شهری پرداخته و ضمن شناسایی چالش های موجود، از جمله موانع قانونی، محدودیت منابع مالی، عدم مشارکت محلی و ضعف در نظام نگهداشت، به ارائه راهکارهایی در راستای تحقق پذیری طرح می پردازد. همچنین نمونه هایی از پروژه های موفق در مناطق مختلف تهران بررسی شده و نقش این بوستان ها در بازآفرینی شهری، بازگشت حیات به فضاهای متروک، و ارتقاء سرمایه اجتماعی مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که مینی بوستان های ورزشی، در صورت طراحی و اجرای هدفمند، می توانند به عنوان یکی از ابزارهای نوین سیاست گذاری شهری در جهت توسعه پایدار و انسان محور به کار گرفته شوند.