ریشه یابی تربیتی پیوستگی «توانایی و پیروی» درهمگرایی معلم و دانش آموز

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات راهبردی در تعلیم و آموزش و پرورش، دوره: 5، شماره: 38
  • کد COI اختصاصی: JR_SREE-5-38_174
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 8
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه نمک چی

کارشناسی ارشد زمین زیست محیطی ، دانشگاه تبریز

نسرین آزادی

کارشناسی دبیری الهیات و معارف اسلامی ، دانشگاه آزاد خوی

شهناز علی میرزالو

کارشناسی آموزش ابتدایی، دانشگاه آزاد خوی

مریم نایب زاده گاوگانی

کارشناسی ادبیات فارسی ، دانشگاه آزاد خوی

حمیده محدث

کارشناسی ارشد ریاضی کاربردی ، دانشگاه آزاد خوی

چکیده

نسبت قدرت و اطاعت در تعاملات معلم و دانش آموز یکی از محورهای اساسی در فرایند تربیت و آموزش است که تاثیر مستقیمی بر شکل گیری شخصیت، استقلال فکری، و تعاملات اجتماعی دانش آموز دارد. این رابطه همواره میان دو قطب هدایت و پیروی در نوسان است و بر اساس نوع نگاه تربیتی، می تواند جنبه های مثبت یا منفی به خود بگیرد. قدرت معلم، اگر صرفا در قالب سلطه و اجبار اعمال شود، منجر به انقیاد، ترس و کاهش خلاقیت در دانش آموز می شود، اما اگر این قدرت بر مبنای اقتدار اخلاقی، احترام متقابل و هدایت آگاهانه باشد، بستری مناسب برای رشد، تفکر انتقادی و اعتماد به نفس فراهم می کند. از سوی دیگر، اطاعت دانش آموز نیز نباید صرفا نتیجه ترس از تنبیه یا تمایل به پاداش باشد، بلکه باید بر پایه درک، پذیرش عقلانی، و باور به نقش معلم به عنوان راهنما شکل گیرد. در چنین رابطه ای، تعامل معلم و دانش آموز به سمت نوعی مشارکت فعال، مسئولانه و انسانی سوق پیدا می کند. بررسی دیدگاه های تربیتی متفکرانی چون جان دیویی، پائولو فریره و امام محمد غزالی نشان می دهد که قدرت تربیتی مطلوب، قدرتی مشارکتی، الهام بخش و توانمندساز است نه تحکمی و کنترل گر. تحلیل این نسبت همچنین وابسته به شرایط فرهنگی، اجتماعی و ساختارهای آموزشی است؛ در جوامعی با نظام آموزشی متمرکز و اقتدارگرا، تعاملات معمولا یک سویه و از بالا به پایین شکل می گیرند. در مقابل، در الگوهای آموزشی نوین با رویکرد یادگیری فعال، معلم نقش تسهیل گر دارد و دانش آموز در فرایند یادگیری نقش فعال تری ایفا می کند.

کلیدواژه ها

تعامل معلم و دانش آموز، قدرت تربیتی، اطاعت آگاهانه، اقتدار اخلاقی، مشارکت فعال در یادگیری.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.