تاب آوری: تحلیل مفهومی توسعه شناختی و الزامات عملیاتی در زیرساخت های ساحلی

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: دوفصلنامه مهندسی دریا، دوره: 21، شماره: 45
  • کد COI اختصاصی: JR_MARIN-21-45_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 11
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدمرتضی مرعشیان

Civil Engineering Department, Faculty of Engineering, University of Qom

روح الله امیرابادی

Civil Engineering Department, Faculty of Engineering, University of Qom

مهدی عجمی

Water and Environmental Engineering Department, Faculty of Civil Engineering, Shahrood University of Technology

چکیده

تاب ­آوری مفهومی چندوجهی، استنباط­ پذیر و توسعه­ پذیر است. در گستره نیم قرن مطالعات تاب ­آوری در حوزه­ های علمی مختلف تعاریف متعددی ارائه شده است. این تعاریف که اغلب دارای همپوشانی و شکاف شناختی هستند مطابق عملکرد سیستم در شرایط رخداد خطرات تدوین شده­ اند. عدم وجود تعریف یگانه از تاب­ آوری، ضرورت درک عمیق این مفهوم، بررسی روند توسعه شناختی،  توجه به مطالعات بین ­رشته ­ای و تلاش در کاهش ابهام شناختی تاب ­آوری را نشان می­ دهد. افزایش توجه به عملکرد زیرساخت­ های حیاتی به عنوان سیستم و نحوه سرویس ­دهی آن­ ها حین رخداد خطر، اهمیت پیاده ­سازی تاب ­آوری را نشان می ­دهد. همچنین با هدف اتصال معنادار این مفهوم به تاب­ آوری عملیاتی، زیرساخت­ های ساحلی به عنوان شریان­ های حیاتی یک کشور انتخاب شده است. در این مطالعه تلاش شده است که با کمک ابزار تحلیلی مشاهده – ادعا – استدلال به طبقه ­بندی محتوایی تعاریف پرداخته شود. مزیت شناختی تحلیل تعاریف تاب ­آوری، ساختارشناسی فرآیند توسعه مفاهیم نوظهور است. تعریف­ شناسی تاب ­آوری در دو بخش کلیدی شامل تحلیل ساختاری و فرآیند توسعه صورت­ پذیرفته است. همچنین در بخش تاب­ آوری سواحل و چشم ­انداز آن، نقش تاب­ آوری به عنوان یک الزام عملیاتی برجسته شده است که بیانگر اهمیت اتصال وجه راهبردی به عملیاتی این مفهوم است. روند مطالعاتی حاضر علاوه بر درک جامع از مفهوم تاب ­آوری به کاهش پراکندگی محتوایی و ابهام شناختی این مفهوم کمک می­ کند. این دست­ آورد در قالب پوشش متنوع و گسترده حوزه­ های شناختی تاب­ آوری، نمایش سیر تکامل مفهوم، دلایل توسعه شناختی و پیشنهاد قواعد زیرساخت­ های ساحلی تاب ­آور ارائه شده است.

کلیدواژه ها

Resilience, System, Hazard, Critical infrastructure, Comprehensiveness, Cognitive Ambiguity, تاب آوری, سیستم, خطر, زیرساخت حیاتی, جامع نگر, ابهام شناختی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.