وضعیت تب خونریزی دهنده کریمه کنگو و ناقلین آن در ایران یک مرور روایتی

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دوره: 35، شماره: 245
  • کد COI اختصاصی: JR_JMUMS-35-245_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 71
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدحسن نیکوکار

Assistant Professor, Health Sciences Research Center, Department of Medical Entomology and Vector Control, Faculty of Health, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

محمد چراغ پور خونکدار

MSc Student in Medical Entomology and Vector Control, Faculty of Health, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

امید دهقان

Instructor of Medical Entomology and Vector Control, Tropical and Communicable Diseases Research Centre, Iranshahr University of Medical Sciences, Iranshahr, Iran

محمود فاضلی دینان

Associate Professor, Department of Medical Entomology and Vector Control, Faculty of Health, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

فاطمه روزبه

Infectious Diseases Specialist, Buali Sina Hospital, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

احمدعلی عنایتی

Professor, Group of Medical Entomology and Vector Control, Faculty of Health, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

چکیده

سابقه و هدف: تب خونریزی دهنده کریمه-کنگو (CCHF) یک بیماری ویروسی حاد است که توسط ویروس جنس نایروویروس ایجاد و عمدتا از طریق گزش کنه های آلوده به انسان منتقل می شود. بیماری به دلیل نرخ بالای مرگ ومیر و شیوع در مناطق مختلف جهان، به ویژه در ایران، نیازمند بررسی دقیق تری است. این مطالعه یک مرور روایتی است که داده های مورد نیاز آن از طریق جستجو در موتورهای جستجوی Google Scholar، پایگاه های علمی بین المللی Web of Science، ScienceDirect، Scopus و Pubmed و داخلی شامل پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی (SID)، بانک اطلاعات نشریات کشور (Magiran) و مرجع دانش (Civilica) با استفاده از کلمات فارسی، تب خونریزی دهنده کریمه-کنگو، نایروویروس، شیوع، اپیدمیولوژی، ناقلین، کنه، کنترل، ایران و معادل های انگلیسی آن ها به صورت جستجوی انفرادی و پیشرفته ترکیبی از ۱۳۴۸ تا ۱۴۰۳ گردآوری شد. بررسی ها نشان می دهد شیوع CCHF در ایران در سال های اخیر افزایش یافته و موارد ابتلا از تمامی ۳۱ استان کشور گزارش شده است. استان های سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی بیش ترین موارد ابتلا را دارند. این بیماری در فصول گرم سال، به ویژه از اواسط بهار تا تابستان، همزمان با فعالیت کنه ها، بیش ترین شیوع را دارد و به دلیل شرایط شغلی، بیش تر در مردان مشاهده می شود. افرادی مانند قصابان، دامداران و کسانی که به هر نحوی با دام و فرآورده های دامی یا بیماران مبتلا سروکار دارند، مخصوصا در مناطق روستایی، در معرض خطر بالای ابتلا به بیماری قرار دارند. از ۳۷ گونه کنه در ایران، ۱۱ گونه آلوده به ویروس CCHF هستند. بیش ترین تعداد گونه های کنه آلوده به ویروس در استان همدان گزارش شده است. هیالوما مارژیناتوم و هیالوما آناتولیکوم به عنوان ناقلین اصلی CCHF شناخته می شوند. با توجه به وضعیت کنونی بیماری در ایران و تاثیر عوامل محیطی و اجتماعی در سال های اخیر، ایجاد برنامه های جامع و همه جانبه در زمینه پیشگیری، آموزش و آگاهی رسانی برای کاهش شیوع و کنترل این بیماری از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

کلیدواژه ها

Crimean-Congo hemorrhagic fever, tick, prevention and control, epidemiology, Iran, تب خونریزی دهنده کریمه-کنگو, کنه, پیشگیری و کنترل, اپیدمیولوژی, ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.