ارزیابی تیمارهای مختلف هورمونی و سرمایی بر برخی شاخص های بیوشیمیایی و جوانه زنی بذور سه گونه درمنه یکساله (Artemisia annua)، دوساله (A.biensis willd.) و چندساله (A.vulgaris L)
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: فصلنامه علوم و تحقیقات بذر ایران، دوره: 11، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_JMS-11-4_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 30
نویسندگان
گروه زراعت و گیاهان دارویی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران
چکیده
درمنه گیاهی ارزشمند دارویی و مرتعی از تیره کاسنی دارای مصارف متعدد دارویی و غذایی است. باتوجه به وجود خواب در بذر این گیاه، پژوهش حاضر به منظور بررسی اثرات پرایمینگهای سرمادهی مرطوب و هورمونی روی شاخص های بیوشیمیایی و جوانه زنی بذور سه گونه یکساله (annua)، دوساله (biensis) و چندساله (vulgaris)، انجام شد. این آزمایش به صورت کرت های یکبار خردشده در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه مرکز تحقیقات گیاهان دارویی و معطر دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد در سال ۱۴۰۳ و بطور دو بار مجزا انجام شد. سطوح سرمادهی مرطوب در کرت های اصلی و تیمارهای هورمونی شکستن خواب در کرت های فرعی قرار گرفتند. سطوح سرمادهی مرطوب شامل عدم سرمادهی، ۱۰، ۲۰ و ۳۰ روز سرمادهی بود. تیمارهای شکست خواب شامل هورمون های اسید جیبرلیک (GA۳) (۱۲۰ میلی گرم در لیتر)، بنزیل آدنین (BA) (۴-۱۰مولار)، کینتین (KIN) (۴-۱۰مولار)، GA۳ (۱۲۰ میلی گرم در لیتر)+ بنزیل آدنین (۴-۱۰مولار)، GA۳ (۱۲۰میلی گرم در لیتر)+KIN (۴-۱۰مولار)، BA (۴-۱۰مولار)+KIN (۴-۱۰ مولار)، GA۳ (۱۲۰ میلی گرم در لیتر)+BA (۴-۱۰مولار)+KIN (۴-۱۰مولار) و شاهد (آب مقطر)، بودند. صفات مورد اندازه گیری در این آزمایش شامل شاخص های بیوشیمیایی مقادیر آنزیم های آلفا آمیلاز، بتا-۱ و ۳-گلوکوناز و پراکسی هیدروژن و شاخص های جوانه زنی از جمله طول و وزن خشک گیاهچه، درصد جوانه زنی، بنیه بذر، میانگین مدت جوانه زنی، شاخص جوانه زنی بودند. نتایج نشان داد که سرمادهی مرطوب به طور معنی داری باعث افزایش صفات مورد ارزیابی و کاهش متوسط زمان لازم برای جوانه زنی شد. سرمادهی مرطوب به طور معنی داری باعث افزایش صفات مورد ارزیابی و کاهش متوسط زمان لازم برای جوانه زنی شد. بیشترین و کمترین مقادیر صفات مهم جوانه زنی از جمله طول گیاه چه (۱۲/۱۱-۱۹/۴ سانتی متر)، شاخص بنیه بذر (۹/۷-۴۶/۱)، وزن خشک گیاهچه (۱۴/۱۰۱-۸۸/۳۹ میلی گرم)، جوانه زنی (۱۲/۷۱-۶۳/۲۹ درصد)، شاخص جوانه زنی (۶۶/۱۸-۲۵/۳)، مقادیر آلفا آمیلاز (۷۷/۱۱-۴۱/۲ میلی مول بر گرم وزن تر بذر)، بتا-۱ و ۳-گلوکوناز (۸۱/۹-۵۷/۲ میلی مول بر گرم وزن تر بذر) و پراکسید هیدروژن (۶۳/۰-۱۹۱/۰ میلی مول بر گرم وزن تر بذر) به ترتیب در تیمار تلفیقی سرمادهی مرطوب (۲۰ و ۳۰ روز)+تیمار هورمونی BA+KIN+ GA۳ و تیمار شاهد بوجود آمد که نسبت به شاهد، افزایشی بیش از ۱۰۰ درصد را نشان داد. مشخص شد که در غالب صفات مورد ارزیابی گونه یکساله بهتر از گونه دو ساله بهتر از گونه چندساله بود. بیشترین میزان جوانه زنی در گونه یکساله و کمترین آن در گونه چندساله مشاهده شد. بر اساس اثر متقابل سرمادهی و تیمارهای شکست خواب، ۲۰ روز سرمادهی مرطوب و عدم تنش خشکی با کاربرد هر یک از تیمارهای BA، KIN و GA۳ جهت جوانه زنی بذور درمنه و ایجاد بالاترین مقادیر شاخص های بیوشیمیایی، مناسب به نظر می رسد.کلیدواژه ها
اسید جیبرلیک, بذر, بنزیل آدنین, گیاه دارویی, هورموپرایمینگاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.