طراحی و تدوین برنامه های درسی نوین: مبانی، مدل ها، راهبردها و چالش ها در قرن بیست و یکم

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات راهبردی در تعلیم و آموزش و پرورش، دوره: 5، شماره: 45
  • کد COI اختصاصی: JR_SREE-5-45_050
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 50
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا نصرتی بیگ زاده

کارشناسی ارشد علوم تربیتی گرایش تحقیقات آموزشی دانشگاه خوارزمی

چکیده

این مقاله به بررسی جامع و دقیق مبانی نظری، مدل های عملی، راهبردهای اجرایی و چالش های پیش روی طراحی و تدوین برنامه های درسی نوین در قرن بیست و یکم می پردازد. با توجه به تحولات شگرف در عرصه های علم، فناوری، و نیازهای اجتماعی، نظام های آموزشی نیازمند بازنگری و نوآوری مستمر در برنامه های درسی خود هستند. این پژوهش با رویکردی مروری-تحلیلی، ابتدا به تعریف و تطور مفهوم برنامه درسی و ضرورت حرکت به سمت برنامه های نوین پرداخته، سپس مبانی فلسفی موثر مانند پست مدرنیسم، پیشرفت گرایی و ساختن گرایی را تشریح می کند. در ادامه، بر اهمیت تلفیق مهارت های قرن بیست و یکم و نقش فناوری های نوظهور مانند هوش مصنوعی و واقعیت مجازی در برنامه های درسی تاکید می شود. مدل های کلیدی طراحی برنامه درسی، از جمله مدل های کلاسیک تایلر و تابا و مدل نوین فهم از طریق طراحی (UbD)، مورد بحث و مقایسه قرار می گیرند. فرآیند گام به گام تدوین برنامه درسی از نیازسنجی تا ارزشیابی، همراه با راهبردهای اجرایی مانند شخصی سازی آموزش و یادگیری اجتماعی-عاطفی، و چالش های پیاده سازی از جمله مقاومت معلمان و کمبود منابع، تحلیل می شوند. با ارائه مطالعات موردی از نظام های آموزشی موفق فنلاند و سنگاپور و مدارس نوآور، درس های عملی برای بهبود ارائه می گردد. در نهایت، روندهای آینده برنامه ریزی درسی و توصیه های سیاستی مشخصی برای سیاست گذاران، برنامه ریزان درسی و مربیان، با تاکید بر ضرورت "دقت فراوان" و نوآوری مستمر، ارائه می شود.

کلیدواژه ها

برنامه ریزی درسی نوین، مدل های رهبردی، طراحی معکوس (Backward Design)، Understanding by Design (UbD)، چالش های آموزش قرن ۲۱، مهارت های قرن بیست و یکم، یادگیری مبتنی بر پروژه (PBL)، یادگیری مادام العمر، سواد رسانه ای، فناوری های نوین آموزشی، یادگیری ترکیبی (Blended Learning)، یادگیری اجتماعی-عاطفی (SEL)، ارزشیابی آموزشی، رویکردهای میان رشته ای.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.