تبیین جریان اندیشه اصلاح خط و تغییر الفبا در عصر قاجار

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: اولین همایش بین المللی هوش مصنوعی در آموزش و پرورش، روانشناسی، علوم تربیتی و مطالعات دینی، فرهنگی، اجتماعی و مدیریتی در هزاره سوم
  • کد COI اختصاصی: MAECONFM01_2367
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 40
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مسعوده شفیعی

رشته تاریخ ایران بعد از اسلام، استان اصفهان/اصفهان

غلامرضا سلطانی

رشته برنامه درسی، استان اصفهان/اصفهان

چکیده

هدف از انجام این مقاله بررسی تبیین جریان اندیشه اصلاح خط و تغییر الفبا در عصر قاجار می باشد که با استفاده از منابع کتابخانه ای و به روش توصیفی و تحلیلی به نگارش در آمده است. در دوران قاجار، با گسترش روابط با غرب و ورود اندیشه های نوگرایانه، زمینه شکل گیری جریان های فکری تازه ای در ایران فراهم شد. یکی از برجسته ترین نمودهای این تحولات، شکل گیری اندیشه اصلاح خط و تغییر الفبا بود. این جریان عمدتا از سوی روشنفکرانی مانند میرزا فتحعلی آخوندزاده، ملکم خان و دیگر متفکران عصر قاجار مطرح شد که خط فارسی را دارای کاستی هایی در انتقال مفاهیم، آموزش عمومی و نشر علوم می دانستند. آن ها با الهام از تحولات فرهنگی کشورهای دیگر به ویژه امپراتوری عثمانی، بر ضرورت ساده سازی نوشتار و حتی جایگزینی خط فارسی با الفبای لاتین تاکید داشتند. با این حال، مقاومت شدید نهادهای مذهبی، سنت گرایان و بی توجهی ساختار سیاسی حاکم، مانع تحقق این اصلاحات شد. بررسی این جریان نشان می دهد که گرچه اصلاح خط در دوره قاجار به سرانجام نرسید، اما به عنوان یکی از نخستین نمودهای اندیشه تجدد در ایران، در شکل گیری گفتمان های مدرن و تحولات فرهنگی دوره های بعد، نقش مهمی ایفا کرده است.

کلیدواژه ها

اصلاح خط، تغییر الفبا، روشنفکری قاجار، میرزا فتحعلی آخوندزاده، تجدد در ایران، خط فارسی، نوگرایی فرهنگی، نوسازی آموزشی، اندیشه مدرن

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.