بررسی نقش فعالیت های گروهی در مدرسه بر افزایش مهارت های ارتباطی و مسئولیت پذیری اجتماعی

در این پژوهش، به بررسی نقش فعالیت های گروهی در مدرسه بر ارتقاء مهارت های ارتباطی و مسئولیت پذیری اجتماعی دانش آموزان پرداخته شده است. هدف اصلی مطالعه، شناسایی تاثیرات تربیتی و روان شناختی ناشی از مشارکت فعال در فعالیت های گروه محور بر رشد توانایی های اجتماعی کودکان و نوجوانان است؛ توانایی هایی که امروزه در نظام های آموزشی نوین به عنوان مولفه های اساسی تربیت جامع انسان ها شناخته می شوند. در این راستا، پژوهش حاضر تلاش کرده است با تکیه بر مبانی نظری روان شناسی اجتماعی، یادگیری مشارکتی و مهارت آموزی اجتماعی، جایگاه مدرسه را به عنوان نهادی کلیدی در تربیت شهروندانی مسئول، متعهد و توانمند در عرصه روابط اجتماعی تبیین کند. مطالعه حاضر با استفاده از رویکرد توصیفی–تحلیلی و بهره گیری از منابع کتابخانه ای، مقالات علمی و پژوهش های مرتبط، به تبیین مفهوم مهارت های ارتباطی، ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی و شیوه های آموزشی موثر در مدارس پرداخته است. همچنین چالش ها، موانع و عوامل موثر بر اثربخشی فعالیت های گروهی نیز مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج بررسی ها نشان می دهد که فعالیت های گروهی برنامه ریزی شده می توانند بستر مناسبی برای تمرین مهارت های بین فردی، ایجاد تعامل سازنده، تقویت اعتماد به نفس، پرورش حس مسئولیت پذیری و توسعه تفکر انتقادی فراهم سازند. از سوی دیگر، مشارکت در گروه های آموزشی و پروژه محور به دانش آموزان می آموزد چگونه نقش خود را در جمع ایفا کرده، نظرات متفاوت را تحمل کنند و در فرآیند تصمیم گیری های جمعی شرکت کنند. این تجارب باعث می شود دانش آموزان برای زندگی اجتماعی در دنیای واقعی آماده تر شوند. همچنین نقش معلم به عنوان هدایت گر، تسهیل گر و ناظر بر فرایند فعالیت های گروهی در تحقق این اهداف بسیار حائز اهمیت است. یافته ها تاکید دارند که در غیاب هدایت آگاهانه معلمان، فعالیت های گروهی ممکن است به رقابت های ناسالم یا تقسیم نابرابر وظایف منجر شود و نتیجه معکوس بر رشد اجتماعی دانش آموزان بگذارد. در نتیجه، پژوهش حاضر بر ضرورت توجه نظام آموزشی به طراحی و اجرای موثر فعالیت های گروهی در مدارس تاکید می کند. توجه به نیازهای روانی–اجتماعی دانش آموزان، آموزش معلمان برای هدایت گروه، فراهم آوردن زیرساخت های لازم، و ایجاد فرهنگ مشارکتی در فضای مدرسه از جمله راهکارهایی است که می تواند در ارتقاء کیفیت این فعالیت ها موثر باشد. بر این اساس، فعالیت های گروهی می توانند به عنوان ابزاری تربیتی در خدمت آموزش انسانی تر، اخلاق مدارتر و کارآمدتر مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

فعالیت های گروهی ، مهارت های ارتباطی ، مسئولیت پذیری اجتماعی ، یادگیری مشارکتی ، نقش مدرسه.