برآورد زیست توده مزارع گندم با استفاده از شاخص های گیاهی دورسنجی در شهرستان بندرترکمن
محل انتشار: مجله پژوهش های تولید گیاهی، دوره: 32، شماره: 1
سال انتشار: 1404
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 47
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JOPP-32-1_001
تاریخ نمایه سازی: 20 خرداد 1404
چکیده مقاله:
سابقه و هدف: برآورد سطح زیر کشت و عملکرد محصول در سطح جهانی، یکی از حیاتی ترین مسائلی است که سیاست گذاران و تصمیم گیرندگان برای ارزیابی بهره وری سالانه محصول و عرضه غذا به آن نیاز دارند. امروزه سنجش از دور (RS) ماهواره ای و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) می تواند تخمین و پایش مستمر این پارامترهای تولید محصول را در مناطق جغرافیایی بزرگ امکان پذیر کند و از این طریق سلامت مزارع را نیز مورد بررسی قرار دهد. هدف از این مطالعه تخمین میزان زیست توده گیاهی گندم با استفاده از روش سنجش از دور و کارایی شاخص های گیاهی در برآورد میزان زیست توده گیاهی در روش غیرتخریبی نمونه برداری می-باشد.مواد و روش ها: به منظور برآورد زیست توده مزارع گندم با استفاده از شاخص های گیاهی دورسنجی، تعداد ۵۹ مزرعه گندم در سال زراعی ۱۳۹۸-۱۳۹۹ با پراکنش تصادفی و یکنواخت در سطح اراضی کشاورزی شهرستان بندرترکمن انتخاب شدند. نمونه های گیاهی در تاریخ ۲۵ فروردین ماه ۱۳۹۹ مصادف با اوج مرحله رشد رویشی گندم با استفاده از کوادرات ۲۵/۰ متر مربعی به صورت کف بر از مزارع جمع آوری شده و وزن خشک آن ها توزین گردید. در این پژوهش تصاویر ماهواره ای سنتینل-۲ مربوط به نزدیک ترین زمان نمونه برداری برابر با ۳۱ فروردین ماه جهت محاسبه شاخص های گیاهی NDVI، SAVI، DVI و RVI مورد استفاده قرار گرفت. در ادامه ارتباط رگرسیونی بین مقادیر زیست توده اندازه گیری شده و مقادیر شاخص های گیاهی بررسی و تحلیل گردید.یافته ها: براساس نتایج مقایسه شاخص های گیاهی مورد بررسی، شاخص RVI به عنوان شاخص گیاهی برتر شناخته شد. این شاخص دارای بالاترین میزان ضریب تبیین (۸۸۵/۰) و ضریب همبستگی (۹۴۱/۰) و کم ترین مقادیر RMSE (۲۱/۳۲) و ضریب تغییرات (۱/۵) نسبت به سایر شاخص های دیگر بود. بنابراین از شاخص RVI جهت برقراری رابطه رگرسیونی با میزان زیست توده اندازه گیری شده گندم استفاده شد. برقراری ارتباط رگرسیونی بین زیست توده اندازه گیری و زیست توده تخمین زده شده، نشان دهنده کارایی بالای تصاویر ماهواره ای مورد استفاده و شاخص های دورسنجی در برآورد زیست توده گیاهی می باشد. نقشه RVI در اراضی کشاورزی مورد مطالعه، کم ترین میزان این شاخص را در غرب و شمال غربی شهرستان برابر با ۴۴/۰ نشان داد. شوری زیاد خاک و بالا بودن سطح ایستابی آب در این مناطق می تواند دلیلی بر پوشش گیاهی کم تر در این اراضی و در نتیجه مقدار پایین شاخص RVI در این نقاط باشد. این نقشه مقادیر بالاتر این شاخص (۴۶/۲۷) را در مناطق مرکزی، شرق و جنوب شرقی شهرستان نشان داد. مقادیر بالای این شاخص گویای پوشش گیاهی متراکم در این مناطق می باشد که می توان ناشی از مقادیر بالای درصد کربن و ماده آلی خاک، وفور و توزیع مناسب بارش، مدیریت مطلوب مزرعه، شوری پایین تر خاک، تغذیه مناسب خاک و سایر عوامل دیگر برشمرد.نتیجه گیری: در مجموع می توان نتیجه گرفت که میزان شاخص گیاهی RVI بالاتر و پیرو آن تولید زیست توده بیش تر می تواند نشان دهنده وضعیت مطلوب سلامت و رشد محصول گندم در مزارع شهرستان بندر ترکمن باشد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مارال نیازمرادی
دانش آموخته دکتری زراعت، گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
حسین کاظمی
نویسنده مسئول، استاد گروه علوم باغبانی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
جاوید قرخلو
استاد گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
افشین سلطانی
استاد گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
بهنام کامکار
استاد گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
