تحلیل ساختار روایت در حکایت های گلستان سعدی و کاربرد آن در آموزش داستان نویسی به دانش آموزان

کتاب گلستان سعدی به عنوان یکی از شاهکارهای نثر فارسی، از ساختاری روایی برخوردار است که با بهره گیری از عناصر داستان گویی چون شخصیت پردازی، گفت وگو، فضاسازی و زاویه دید، توانسته است مخاطب را درگیر داستان کند و پیام های اخلاقی، اجتماعی و تربیتی را به شکلی هنرمندانه انتقال دهد. تحلیل ساختار روایت در حکایت های گلستان نه تنها ارزش های ادبی این اثر را آشکار می سازد، بلکه می تواند به عنوان الگویی کاربردی در آموزش مهارت های داستان نویسی به دانش آموزان مورد استفاده قرار گیرد. حکایت های سعدی عموما از طرحی ساده اما موثر برخوردارند که شامل آغاز، گره افکنی، اوج، گره گشایی و نتیجه گیری است و این ساختار خطی، برای آموزش اولیه روایت به زبان آموزان و دانش آموزان بسیار مناسب است. با توجه به ویژگی های زبانی روان و محتوای پندآمیز حکایت ها، دانش آموزان می توانند ضمن تقویت قدرت تحلیل متون کلاسیک، به تمرین بازنویسی، بازآفرینی و تولید داستان هایی مشابه دست بزنند که خلاقیت و توان روایی آنان را ارتقا می دهد. این مقاله با روش تحلیل محتوای کیفی و رویکرد تطبیقی، به بررسی ساختار روایت در حکایت های گلستان پرداخته و جنبه هایی از آن همچون انسجام روایی، ارتباط علی و معلولی رخدادها، و کارکرد گفت وگو در پیشبرد داستان را تبیین می کند. در ادامه، پیشنهادهایی عملی برای معلمان و مربیان زبان و ادبیات فارسی ارائه می شود که چگونه با استفاده از حکایت های سعدی می توان مهارت های نوشتن خلاق، بازنویسی ادبی و درک ساختار روایی را در دانش آموزان تقویت کرد. این پیشنهادها بر مبنای تمرین های عملی، مقایسه روایت های سنتی با روایت های امروزی، و تشویق به تولید محتوای خلاقانه توسط دانش آموزان تنظیم شده اند. هدف نهایی این پژوهش، بهره گیری از ادبیات کلاسیک فارسی به عنوان ابزاری آموزشی در تقویت توان داستان پردازی نسل جوان و ایجاد پلی میان میراث فرهنگی و آموزش نوین در کلاس های درس است.

کلیدواژه ها:

ساختار روایت ، حکایت ، گلاستان سعدی ، داستان نویسی ، دانش آموزان