آرکائیسم در شعر اخوان ثالث

  • سال انتشار: 1389
  • محل انتشار: همایش کشوری افسانه
  • کد COI اختصاصی: MYTHICAL01_016
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 2966
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جواد دهقانیان

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه هرمزگان

چکیده

هر شعر حداقل از سه عنصر اساسی برخوردار است . این عناصر عبارتند از زبان،تصویر(ایماژ) و موسیقی. این سه ویژگی را به شکل های متفاوت در شعر سنتی و نو می توانمشاهده کرد . برای مث ال شاعر سنتی و نو هر دو بر موسیقی شعر تأکبد می کنند اما برداشتآنها از موسیقی تفاوت دارد. برای منتقد سنتی وزن شعر(موسیقی بیرونی) و ردیف وقافیه(موسیقی کنار ی) در اولویت قرار دارد و در درجه ی بعد محتوا و موضوع اهمیت پیدامی کند . شعر نو در مقابل به تقویت موس یقی درونی شعر می اندیشد و هر چند موسیقیبیرونی و ردیف و قافیه را به طور کامل کنار نمی گذارد ولی به گونه ای قابل ملاحظه ازاهمیت آنها می کاهد.اگر در نقد سنتی، موسیقی شعر بیشترین اهمیت را داشت و در تعریف آن بر موزون ومقفی بودن تأکید می کردند در نقد نو ب ه ویژه بعد از فرمالیسم زبان شعر اهمیت بیشتری یافت .فرمالیست ها شعر را رستاخیز کلام می دانستند و سعی می کردند ماهیت و هویت شعر را درعناصر زبانی بیابند . آرکایسم یا باستان گرایی یکی از ویژگی هایی است که از نظر این گروهبه تشکیل زبان شاعرانه کمک می کند. در ش عر نو شاملو و اخوان از این ویژگی بسیار استفاده کرده اند . البته اخوان به مراتببیشتر از شاملو به آرکایسم تمایل نشان داده است . این امر دو دلیل عمده دارد . نخست اینکه اخوان یک ناسیونالیست افراطی بود و به ایران باستان عشق می ورزد و اوج عظمت وشکوه ایران را در روزگار باستان جستجو می کرد . برخی از نام ها و اسامی خاص زرتشتی وباستانی با همین رویکرد به زبان شعر او وارد شده است . همچنین است آیین ها و مراسمباستانی که شاعر بر آن ها توجه نموده است. دومین دلیل به علاقهی اخوان به سبک خراسانیباز می گردد . او علاقه ی خاصی به شعر عصر سامانی داشت . دورهی سامانی برای او احیایمجدد ایران باستان بود . علاوه بر این تعلق او به خراسان مسلماً در بهره گیری از این سبکتأثیر فراوان داشته است . این دلایل باعث شده واژگان شعر سبک خراسانی در شعر اونمودی بارز داشته باشد . اخوان سعی می کرد حتی واژه های جدید و مورد نیاز خود را براساس واژگان عصر سامانی بسازد.در شعر اخوان آرکایسم به دو شکل دیده می شود . نخست در قالب واژگان و مفردات کهبیشتر قابل تشخیص است و دیگر اقتباس الگو های نحوی و ساختاری زبان که به نسبت کمتراست.

کلیدواژه ها

اخوان ثالث، زبان شعر، فرمالیسم، آرکایسم

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.