تحلیل روند ET۰و اثر نسبی متغیرهای اقلیمی روی آن (مطالعه موردی: خرمدره، قیدار و آببر)
- سال انتشار: 1404
- محل انتشار: فصلنامه مدیریت آب و آبیاری، دوره: 15، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JWIM-15-1_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 67
نویسندگان
گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
چکیده
در این مطالعه، روند تغییرات تبخیر-تعرق پتانسیل گیاه ET۰ و اهمیت تاثیر نسبی متغیرهای هواشناسی بر آن در سه ایستگاه خرمدره، قیدار و آببر تحلیل شد. روش فائو-پنمن-مانتیث برای تخمین ET۰ و روش تجزیه به عاملها (FA) برای مطالعه اثر متغیرهای اقلیمی بر ET۰ استفاده شد. متغیرهای مورداستفاده شامل بارش، بیشینه و کمینه دمای هوا، سرعت باد، رطوبت نسبی و ساعات آفتابی بود. در هر ایستگاه، روند تغییرات ET۰ با روشهای اسپیرمن (SP) و مان-کندال (MK) تحلیل شد. نتایج نشان داد که در آببر، روند تغییرات ET۰ با هر دو روش در سطح ۰۵/۰ نزولی و معنیدار بود. در قیدار، روند با روش MK در سطح ۰۵/۰ نزولی و معنیدار، اما با روش SP نزولی و غیرمعنیدار بود. این روند درخرمدره با روش SP صعودی اما غیرمعنیدار بود. ماتریس همبستگی بین متغیرهای اقلیمی تشکیل شد. معنی داری ضرایب همبستگی آزمایش شد. نتایج نشان داد که در خرمدره کلیه ضرایب همبستگی در سطح ۰۵/۰ معنیدار بودند. نتایج FA نشان داد که در همه ایستگاهها، دو عامل اول دارای مقدار ویژه بیش از یک بودند. در این ایستگاهها، دو عامل نخست، در کل بین ۴۹/۸۳ و ۱۴/۸۶ درصد واریانس را در بر داشتند. پس از چرخش وریماکس ضرایب عاملها محاسبه شد. نتایج نشان داد که در ایستگاه خرمدره، Tmax و Tminحساس ترین متغیرهای موثر بر ET۰ بودند. در قیدار و آببر تنها Tmax حساسترین متغیر موثر بر ET۰ بود. با توجه به ضرایب عامل دوم، سرعت باد در ایستگاههای خرمدره و قیدار و بارش در آببر به عنوان دومین متغیر حساس و موثر بر ET۰ بود.کلیدواژه ها
تبخیر- تعرق, وریماکس, اسپیرمن, مان- کندالاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.