نگرشی تحلیلی بر پیوند گونه های هنر ایرانی-اسلامی (مطالعه موردی: بازتاب بصری حالات روحی رستم در شاهنامه چاپ سنگی ۱۲۶۷ق)

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات هنرهای تجسمی، دوره: 2، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JUART-2-1_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 65
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مصطفی لعل شاطری

استادیار، گروه باستان شناسی و تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه نیشابور، ایران

آزاده برادران

دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه تصویرسازی، موسسه آموزش عالی فردوس، مشهد، ایران

چکیده

ورود صنعت چاپ سنگی در دوره قاجار به ایران، پیشرفت و تغییری بزرگ در سطح گسترده ای هنر ایرانی-اسلامی ایجاد نمود. با بوجود آوردن امکان چاپ و نشر آثار ادبی، تاریخی، علمی، فرهنگی و غیره، طبقات اجتماعی بیشتری فرصت بهره گیری از علم و ادبیات را به دست آوردند. بدین سبب، فرهنگ در سطح جامعه بیشتر رشد کرد. شاهنامه فردوسی به مثابه سند ملی هویت ایرانی و حافظ زبان فارسی، ازجمله آثاری بود که همچون گذشته، موردتوجه بانیان چاپ در ایران قرار گرفت و چندین بار به شکل مصور، انتشار یافت. یکی از چاپ های ارزشمند در ۱۲۶۷ق منتشر شد (محفوظ در کتابخانه آستان قدس رضوی، به شماره ثبت ۴۳۴۳۱) که درواقع اولین شاهنامه چاپ سنگی مصور در ایران شناخته می شود که تصاویر انحصاری آن را میرزا علی قلی خویی، اجرا نموده است. هدف پژوهش حاضر، با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی، پاسخ به این پرسش است که نحوه بازتاب حالات روحی رستم در تصویرسازی های شاهنامه ۱۲۶۷ق و تطابق آن با متن اشعار تا چه میزان است؟ به این منظور، ۱۶ تصویرسازی از شاهنامه مذکور که رستم در آن حضور دارد به لحاظ تبعیت از متن ابیات شاهنامه و... (ادامه در متن اصلی مقاله)

کلیدواژه ها

تصویرسازی, چاپ سنگی, میرزا علی قلی خویی, شاهنامه, رستم, حالات روحی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.