تحلیل جادوی مجاورت در آفرینش موسیقی و معنا در حماسه «مجد الاسلام» اثر احمد محرم با تکیه بر نظریه شفیعی کدکنی
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: دوفصلنامه زبان و ادبیات عربی، دوره: 16، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JALL-16-2_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 44
نویسندگان
دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران
دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه اراک، اراک، ایران
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
چکیده
جادوی مجاورت یکی از مهم ترین مباحث در تحلیل ساختار موسیقایی شعر است که موردتوجه پژوهشگران واقع شده و شامل محورهای همنشینی و جانشینی است. جادوی مجاورت به معنای توازنهای موسیقایی و آوایی در متن است. محورهای جانشینی و همنشینی از مهمترین ابزارهای مطرح شده در نقد فرمالیستی و علم معناشناسی به شمار میآیند. رابطه جانشینی، پیوند موجود میان واحدهایی است که به جای هم انتخاب میشوند و در همان سطح، واحدهای تازهای پدید میآورند. در محور همنشینی ارتباط واژه با واژههای پیش و پس از آن بررسی میشود. موسیقی مشترک بین واژهها بدون در نظر گرفتن بعد معنایی آنها منجر به حضور واژهها در کنار هم میگردد. محور جانشینی و همنشینی شیوهای برای تعیین ویژگیهای سبک هنری و ادبی به شمار میآید. این پژوهش قصد دارد تاثیر جادوی مجاورت را در آفرینش معنا و موسیقی به روش توصیفی - تحلیلی در حماسه «مجد الاسلام» واکاوی نماید. عاملی که بر ضرورت انجام این جستار تاکید میکند، تبیین روشهای موثر در آفرینش معنا، هارمونی و موسیقی شعر احمد محرم و کشف زیباییهای فنی و سبکی در حماسه «مجد الاسلام» برای مخاطب است. یافتههای این جستار حاکی از آن است که رابطه جانشینی و همنشینی موجب انسجام و اتحاد معنایی در حماسه «مجد الاسلام» شده است. همنشینی درست کلمات، عرصه را برای تمایز سبک این اثر حماسی فراهم کرده است. بهکارگیری صنایع ادبی و همنشینی آنها در کنار هم و بهرهمندی از مشخصات آوایی سبب هماهنگی و ایجاد موسیقی ویژهای در این اثر شده است و بدین ترتیب مفاهیم و معناها با تاکید بیشتری ذکر شده است. گزینش صحیح واژهها در این اثر حماسی موجب توجه بیشتر مخاطب به اشعار احمد محرم میشود؛ چراکه هنگامی که واژهای در معنای صحیح استفاده شود انسان مشتاق آن شده و این موسیقی برخاسته از کلمات سبب فخیم شدن سخن میشود.کلیدواژه ها
جادوی مجاورت, روابط جانشینی و همنشینی, موسیقی درونی, احمد محرم, حماسه مجد الاسلاماطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.