بررسی تغییرپذیری رگبارها با استفاده از روش گورجی (مطالعه موردی: ایستگاه های منتخب استان مازندران)

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و مخاطرات محیطی، دوره: 14، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_GEH-14-1_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 32
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ساینا وکیلی آذر

دانشجوی دکتری مهندسی منابع آب، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

یعقوب دین پژوه

استاد گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

سعید جهانبخش

استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

مطالعه الگوهای بارشی در ایستگاه­های مختلف از دیدگاه هیدرولوژیکی از اهمیت بسزایی برخوردار است. در مطالعه حاضر، با استفاده از ۵۶۴ رگبار ثبت شده در سه ایستگاه باران­سنجی استان­ مازندران (ساری، عباس­آباد و فیروزجاه،) منحنی های هاف در سه کلاس بارشی ۱) کمتر از ۶، ۲) ۱۲-۶ و ۳) بیش از ۱۲ ساعت رسم شدند. با استفاده از منحنی­های هاف ۵۰ درصد، رگبارها از دیدگاه چارکی مورد بررسی قرار گرفتند سپس، هیتوگراف بارش طرح برای ایستگاه­های منتخب در کلاس­های بارشی مختلف رسم شد. در ادامه، به منظور بررسی میزان تغییر پذیری رگبارها، از یک روش نوین که بر پایه فواصل قائم منحنی­های هاف ۸۰ و ۲۰ درصد ( که با V نشان داده شد) و نیز مقادیر منحنی هاف ۵۰ درصد (d۵۰) در مقاطع زمانی ۲۵، ۵۰ و ۷۵ درصد است، استفاده گردید. نتایج نشان داد که تیپ اغلب رگبارها در کلاس­­های بارشی مختلف، از نوع چارک دومی بود. همچنین، نتایج حاکی از آن بود که در اغلب کلاس­ها، درصد قابل توجهی از تمامی مقدار بارش (بیش از ۸۰ درصد)، تا دهک هفتم مدت دوام بارش نازل­ می­شود. با حرکت به سمت دهک­های آخر، میزان درصد بارش نازل شده کاهش می­یابد. با توجه به نتایج مشخص شد که بیشترین میزان تغییرپذیری رگبارها در کلاس­های بارشی ۶-۰، ۱۲-۶ و بیش از ۱۲ ساعت به­ترتیب، مربوط به ایستگاه های ساری، عباس­آباد و فیروزجاه می­باشد.

کلیدواژه ها

منحنی هاف, هایتوگراف, الگوهای طوفان بارشی, تغییرپذیری زمانی بارش, استان مازندران, تحلیل چارکی, طوفان های طرح, هیدرولوژی ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.