منصور امیدی - استاد دانشگاه تهران
مهدی شفیعی علویجه - کارشناس ارشد دانشگاه زابل
محمود سلوکی - دانشیار دانشگاه زابل
آتنا اولادزاد - پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی

گیاه دارویی مشگک با نام علمی Ducrosia anethifolia از خانواده چتریان و گیاهی دوساله می باشد. در طب سنتی، این گیاه در درمان سردرد و کمر درد کاربر داشته و امروزه در تولید داروهای آرامبخش و ضد افسردگی استفاده می شود. در این پژوهش کشت ریشه در شرایط کشت مایعف باززایی و بررسی ترکیبات موجود در ان مورد ارزیابی قرار گرفت. ابتدا کشت بذور این گیاه در شرایط استریل شده در محیط MS بدون هورمون انجام گرفت و در ا تاق رشد (شرایط نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی، دمای26 ͦC) نگهداری شد. پس از گذشت 3 ماه از کشت بذور، ریشه های استقرار یافته، از محل طوقه گیاه جدا شد و در شرایط کشت مایع در محیط کشتهای با غلظت 1.2MS حاوی نسبتهای مختلف هورمونی در شرایط کنترل شده شیکرانکوباتور (شرایط نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی، دمای 26 ͦC، دور 100rpm) قرار گرفتند. ریشه های تولید شده توسط –n پنتان و ا تانول عصاره گیری شد و برای شناسایی ترکیبات آنف تحت کروماتوگرافی لایه نازک (TLC) قرار گرفت. در نهایت بهترین ترکیب برای رشد ریشه، محیط با غلظت 0/5MS حاوی 2 میلیگرم بر لیتر IBA شناخته شد و نمونه ها به روش کروماتوگرافی لایه نازک، در زمانهای بازداری 0/72 و 0/78 جداسازی و شناسایی شدند و قابلیت باززایی ریشه ها در محیطهای القای باززایی، دیده نشد.

؛Ducrosia anethifolia، کشت ریشه، TLC, MS