پیام خیرمند پاریزی - گروه علوم آزمایشگاهی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
علی حسینی برشنه - گروه علوم آزمایشگاهی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
آریانه صدرنبوی - گروه علوم آزمایشگاهی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

مسائل اخلاقی در همه شاخه های پزشکی مطرح می شوند ولی ژنتیک انسانی دشواری های خاص خود را دارد زیرا هویت ژنتیکی نه تنها با فرد بلکه با خانواده و به طور کلی با جامعه نیز مرتبط می شود. با تکمیل پروژه ژنوم اطلاعات زیادی بدست می آید که دستیابی به این اطلاعات آینده بشر را تهدید می کند. روش: این مقاله مروری بر بهره گیری از منابع معتبر ژنتیک پزشکی، بی طرفانه و بدون اعمال عقاید شخصی به بحث در خصوص دستاوردهای تشخیص ژنتیکی بیماری ها و مسائل اخلاقی بوجود آمده و بررسی راهکارهای موجود می پردازد. یافته ها: معیارهایی توسط صاحب نظران ژنتیک پزشکی در خصوص رویارویی با مسائل اخلاقی ارائه شده و به الگوی عملکردی در مشاوره ژنتیک تبدیل شده است که مهمترین این اصول شامل: اولیت های بیمار، ملاحظه منفعت بیمار، احترام به خود مختاری بیمار، فراهم سازی امکان انتخاب آگاهانه، کسب رضایت آگاهانه، رازداری و رعایت عدالت می شود. این اصول در مواردی از جمله: تشخیص قبل از تولد و تنگناهای اخلاقی مرتبط با آن، موارد مجاز سقط جنین، درگیر شدن افراد دیگر خانواده، ژنتیک و بیمه، غربالگری بیماریهای ژنتیکی و حقوق اجتماعی اهمیت حیاتی پیدا می کند و تحریف در هر یک از این موارد می تواند منجر به تضییع حقوق بیمار شود. نتیجه گیری: با توجه به پیشرفت های روزافزون ژنتیک هر روزه ژنهای ناشناخته جدیدی در ارتباط با بیماریهای انسان کشف می گردد که متعاقب با این دستاوردها، مسئولیتها و مسائل اخلاقی تازه ای شکل می گیرد. نحوه پاسخ به این مسائل در چارچوب اصول اخلاقی ژنتیک متکی به فرهنگ، مذهب و شرایط اجتماعی جوامع مختلف، متفاوت خواهد بود. استدلال: اعضای جامعه ژنتیک پزشکی می توانند با عملکرد صحیح از یک طرف باعث پیشبرد روش های تشخیصی و درمانی شده و از طرف دیگر امنیت بیماران را در خصوص صیانت از اطلاعات آنان فراهم سازند.

ژنتیک پزشکی ، اصول اخلاقی ، مشاوره ژنتیک