چالش های حقوقی پدیده کوه خواری و جنگل خواری و راهکار های مقابله با آن

در دهه های اخیر، پدیده های کوه خواری و جنگل خواری به ویژه در مناطق مرتفع و جنگلی ایران، به دلیل فشارهای توسعه ای و سودجویی افراد، به معضلی جدی در حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی تبدیل شده اند. این تخریب ها که شامل ساخت وسازهای غیرمجاز، استخراج معادن، جاده سازی و تغییر کاربری اراضی می شوند، پیامدهای مخربی بر منابع آب، تنوع زیستی، تعادل اکولوژیک و زندگی جوامع محلی داشته اند. مطالعه حاضر با تحلیل حقوقی و اجرایی این پدیده نشان می دهد که ضعف قوانین تخصصی، نبود نظارت کافی، فساد اداری و ناهماهنگی نهادهای مسئول از دلایل اصلی گسترش کوه خواری و جنگل خواری هستند. همچنین، کم بودن آگاهی عمومی و عدم مشارکت جوامع محلی در حفاظت از این منابع، بر دامنه مشکلات افزوده است. با بررسی تجارب بین المللی موفق و نمونه های داخلی، این پژوهش راهکارهایی برای مقابله با این چالش ها ارائه می دهد، از جمله: تقویت نظام حقوقی با تصویب قوانین شفاف و جریمه های سنگین,افزایش نظارت و مبارزه با فساد در دستگاه های اجرایی,ارتقای آگاهی عمومی و جلب مشارکت مردم و سازمان های مردم نهاد, استفاده از فناوری های نوین (مانند سنجش از دور) برای پایش تخلفات. نتایج این تحقیق نشان می دهد که تنها با رویکردی یکپارچه، ترکیب سیاست های حقوقی، نظارتی و فرهنگی می توان از تخریب بیشتر اراضی ملی جلوگیری کرد و گامی موثر در جهت حفظ محیط زیست و توسعه پایدار برداشت.

کلیدواژه ها:

کوه خواری ، جنگل خواری ، حقوق محیط زیست ، منابع طبیعی ، قانون حفاظت از جنگل ها و مراتع