پژوهشی در فرش بافی دوره تیمور و شاهرخ بر اساس منابع تاریخی
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: مجله هنرهای صناعی خراسان بزرگ، دوره: 2، شماره: 8
- کد COI اختصاصی: JR_HGI-2-8_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 63
نویسندگان
استادیار، گروه فرش، دانشکده هنرهای صناعی و کاربردی، دانشگاه هنر شیراز، شیراز، ایران
چکیده
درباره فرش بافی در دوره تیموریان، پرسش هایی بی پاسخ وجود دارد، زیرا فرش سالم و کاملی از این دوره به دست نیامده است. اطلاعات درباره فرش های تیموری بر پایه گمانه هایی است که از نسخه های مصور، تاریخ نامه ها، سفرنامه ها و جغرافی نامه ها حاصل شده و شناختی محدود ارائه می دهد. این پژوهش می کوشد پاسخگوی این پرسش ها باشد: ۱. جایگاه و کاربرد فرش بافی در دوره تیمور و شاهرخ بر پایه منابع تاریخی چگونه بوده است؟ ۲. مواد اولیه مورد استفاده در بافت فرش های دوره تیمور و شاهرخ چه بوده اند؟ ۳. چه هنرمندانی در شکل گیری و توسعه هنر فرش بافی در دوره تیمور و شاهرخ نقش داشته اند؟ هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل جایگاه و تحولات فرش بافی در دوره تیمور و شاهرخ با تکیه بر متون تاریخی است. پژوهش حاضر از روش تفسیری-تاریخی و رویکرد تحلیلی بهره برده و کوشیده با تحلیل داده های تاریخی در حوزه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، روایتی منسجم از وضعیت فرش بافی دوره تیموری ارائه نماید. یافته ها نشان می دهد که فرش بافی در این دوره هنری برجسته و تحت تاثیر تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بوده است. در این دوره، فرش های نفیس و تزیینی جایگاهی ویژه در کاخ ها و محافل درباری داشتند و به عنوان نمادی از تجمل استفاده می شدند. نگارگران نیز با طراحی نقشه های فرش، نقشی اساسی در ارتقای سطح فنی و زیبایی شناختی این هنر ایفا می کردند. در دوره شاهرخ، حمایت های درباری به گسترش فرش بافی انجامید و تلفیق سبک های گوناگون به ارتقای کیفیت فنی و هنری فرش ها کمک کرد. میراث فرش بافی دوره تیموریان تاثیری عمیق بر دوره های بعد، به ویژه صفوی نهاد و زمینه ساز تحولات عمده در این هنر شد.کلیدواژه ها
دوره تیموریان, منابع تاریخی, فرش بافی, تیمور, شاهرخاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.