پریسا دریائی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی
ناصر زارع - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی
داود جوادی مجدد - مربی پژوهش، مرکز تحقیقات فندق رودسر
اسماعیل چمنی - استادیار گروه باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی

امروزه استفاده از تکنیک ریزازدیادی درون شیشه ای راهکار مفید و مؤثری را برای تکثیر و توزیع انبوه و تجاری ارقام جدید و برتر فندق ارائه می کند. سرعت شاخه زایی کم از عوامل اصلی محدود کننده در ریزازدیادی درختان بالغ در مرحله استقرار می باشد. فاکتورهای زیادی از جمله غلظتهای هورمون در ریزازدیادی گیاهان در شرایط کشت درون شیشه ای مؤثر و مهم می باشد. هدف از این تحقیق به دست آوردن غلظتهای مناسب BAP و IBA برای استقرار و رشد ریز نمونه های جوانه جانبی و انتهایی رقم داویانا فندق در شرایط درون شیشه ای بود. برای این منظور آزمایشی در محیط کشت MS با استفاده از غلظتهای مختلف صفر، 3، 8 و 10 میلیگرم در لیتر BAP و صفر، 0/01، 0/05، 0/2 میلیگرم در لیتر IBA به صورت CRD انجام گرفت. نتایج نشان داد که پاسخ ریزنمونه های فندق به سطوح مختلف BAP و IBA متفاوت است. بهترین تیمار برای افزایش شاخه زایی سه میلیگرم در لیتر BAP و به همراه 0/2 میلیگرم در لیتر IBA بود و درصد شاخه زایی آن 83/33 درصد بود. افزایش غلظت BAP به هشت و 10 میلیگرم در لیتر تأثیر منفی در شاخه دهی به همراه داشت و به طور معنی داری درصد ریزنمونه های رشد کرده را کاهش داد. به طوری که درصد شاخه دهی این محیطها به ترتیب 50 و صفر بود.

جوانه جانبی و انتهایی، ریزازدیای، درون شیشه ای، فندق، هورمون BAP