یونس میرزایی - دانشجوی کارشناسی ارشد رتشه بیوتکنولوژی در کشاورزی، دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان
رضا شیرزادیان خرم آباد - استادیار گروه بیوتکنولوژی دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان
محمدمهدی سوهانی - استادیار گروه بیوتکنولوژی دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان
علی مسعودی نژاد - دانشیار مرکز بیوشیمی و بیوفیزیک ایران- دانشگاه تهران

رشد و نمو گیاهان تحت تأثیر تنش های زیستی و غیرزیستی دجار تغییر می شود. گیاهان در سطح مولکولی به صورت تغییر در بیان ژن ها به تنش های محیطی پاسخ می دهند. محصول این ژن ها ممکن است در تولید هورمون های گیاهی از جمله ABA نقش داشته باشد. ژن FRY1 از جمله ژن های واکنش گر به تنش های محیطی است که آنزیم اینوزیتول پلی فسفات -1- فسفاتاز را کدگذاری کرده و باعث تجزیه مولکول اینوزیتول -1و 4 و 5- سه فسفات ((IP(3) می گردد. در اگزون شماره 2 ژن FRY1 یک جهش نقطه ای تحت عنوان old101 شناسایی شده است. میزان جوانه زنی بذور موتانت (old 101) و مادری (Ler-0) تحت تأثیر غلظت های مختلف ABA و سطوح مختلف NaCl در قالب طرح کاملاً تصادفی و به صورت آزمایش فاکتوریل مورد بررسی قرار گرفت. روند جوانه زنی بذور موتانت (old101) تحت تنش شوری و ABA در مقایسه با بذور مادری (Ler-0) بطور معنی داری کندتر بود. بررسی برخی از شاخص های رشد از قبیل وزن تر، طول ریشه و وزن خشک کل در گیاهچه های old101 و مادری (Ler-0) تحت تأثیر غلظت های مختلف NaCl و مانیتول در محیط غذایی 1/2MS انجام شد. نتایج حاکی از کاهش معنی دار صفاتی شامل: طول ریشه و وزن ریشه در گیاهچه های موتانت old101 است. لذا موتاسیون old101 باعث کاهش میزان جوانه زنی و تغییر برخی از شاخص های رشد و نمو در گیاهچه های موتانت می گردد. افزایش احتمال IP3 و ABA در دوره جوانهزنی بذور موتانت موجب کاهش جوانه زنی آنها شده است. مضافاً اینکه احتمالاً تغییر فعالیت پروتئین FRY1 در اثر موتاسیون old101 باعث اختلال در فرآیند انتقال پیام در سلول های گیاهچه ها شده و موجب افزایش حساسیت آنها به تنش های محیطی شده است.

؛old101، تنش شوری، FRY1,ABA، آرابیدوپسیس تالیانا