نقش معلمان در آموزش سواد رسانه ای و پیشگیری از آسیب های روانی ناشی از فضای مجازی در مدرسه

در عصر حاضر، گسترش روزافزون فناوری های ارتباطی و نفوذ فضای مجازی در تمامی ابعاد زندگی، نظام های آموزشی را با چالش ها و فرصت های نوینی روبرو ساخته است. نوجوانان به عنوان بخش مهمی از کاربران فضای دیجیتال، در معرض انبوهی از اطلاعات، تاثیرات روان شناختی، و الگوهای رفتاری متنوع و گاه آسیب زا قرار دارند. از این رو، آموزش سواد رسانه ای به عنوان یکی از مهم ترین رویکردهای تربیتی، نقش حیاتی در توانمندسازی دانش آموزان برای حضور آگاهانه، منتقدانه و مسئولانه در فضای مجازی ایفا می کند. در این میان، معلمان با توجه به جایگاه تربیتی و نقش الگو بودن در زندگی دانش آموزان، می توانند نقشی کلیدی در هدایت و آموزش صحیح استفاده از رسانه ها بر عهده گیرند و با بهره گیری از شیوه های نوین آموزشی، در پیشگیری از آسیب های روانی ناشی از فضای مجازی نقش آفرینی موثری داشته باشند. در این مسیر، با نگاهی تحلیلی به نظریه های روان شناسی رسانه، الگوهای رفتاری در فضای مجازی، تاثیرات اجتماعی و شناختی رسانه ها بر نوجوانان، و مهارت های لازم برای مقابله با تهدیدهای روانی فضای دیجیتال، تلاش شده تا تصویری روشن از ضرورت حضور فعال و هدفمند معلمان در این حوزه ترسیم گردد. پژوهش حاضر، با تکیه بر مطالعات نظری، پیشینه های پژوهشی و تحلیل راهبردی نقش مدرسه و معلم، تاکید دارد که بدون آموزش و توانمندسازی معلمان در زمینه سواد رسانه ای، مقابله با بحران های روانی ناشی از فضای مجازی به درستی امکان پذیر نخواهد بود. سواد رسانه ای باید فراتر از انتقال اطلاعات فنی درباره رسانه ها بوده و شامل تقویت تفکر انتقادی، تشخیص محتوای جعلی، مدیریت احساسات در برابر تحریکات فضای مجازی، و درک مسئولیت های اخلاقی در رفتارهای دیجیتال باشد.

کلیدواژه ها:

معلم ، آموزش ، سواد رسانه ای ، پیشگیری ، آسیب روانی ، فضای مجازی ، مدرسه