بررسی رویکردهای نظری گوناگون در تبیین ناکامی و پیامدهای روانشناختی و رفتاری آن

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: بیست و ششمین کنفرانس ملی روانشناسی علوم تربیتی و اجتماعی
  • کد COI اختصاصی: SEPP26_054
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 109
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید علی قائم مقامی

کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی از دانشگاه اصفهان

چکیده

ناکامی یکی از پدیده های بنیادین در روانشناسی است که در شرایط ناکامی با تحقق اهداف با نیازها پدیدار می شود و پیامدهای پیچیده ای در سطوح هیجانی، شناختی، رفتاری و اجتماعی به همراه دارد. این مقاله به شیوه ای مروری و تطبیقی، رویکردهای نظری گوناگون در تبیین ناکامی را بررسی می کند. رویکردهای روان تحلیل گرایانه (فروید، کلاین)، ناکامی تجربه ای دفاعی ساختاری و تاثیر در تکوین «خود» و ورود به نظم نمادین تلقی می شود. نظریه پیشرفت، ناکامی را عامل فعال ساز تحریف های شناختی هیجانی، در مقابل رویکردهای شناختی-رفتاری (الیس، بندورا) نقش مشاهده خودآمدی، تعامل متقابل شناخت، محیط و رفتار در تجربه ناکامی تاکید می کند. رویکردهای اجتماعی فرهنگی مانند نظریه محرومیت جمعی، اعتراض، خشونت، افسردگی اجتماعی را بررسی می کنند. مقایسه های درون گروهی ناکامی را طی کرده و پیامدهای آن در سطوح جمعی را مطالعه می کنند. در نهایت، رویکردهای عصب روانشناختی با تمرکز بر دوپامین سروتونین و ساختارهایی چون آمیگدالا نتیجه می گیرد که تنها در چارچوب یک مدل تلفیقی زیستی-روانی-اجتماعی می توان تبیینی جامع از ناکامی و پیامدهای آن ارائه داد، مدلی که امکان تحلیل و مداخله موثر در این پدیده را برای روانشناسان و درمانگران فراهم می آورد.

کلیدواژه ها

ناکامی, پرخاشگری, نظریه روان تحلیل گری, شناخت, طرد اجتماعی, عصب روانشناسی, مدل زیستی-روانی-اجتماعی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.