بررسی تاثیر بلندمدت هزینه های سلامت عمومی بر مرگ و میر قابل پیشگیری در استان های ایران: رویکرد ARDL داده های پانلی

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره: 25، شماره: 96
  • کد COI اختصاصی: JR_REFA-25-96_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 91
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

Lubab Salam Jabbar

Faculty of Economics, Department of Economics and Management, Tabriz University, Tabriz, Iran

Seyed Kamal Sadeghi

Faculty of Economics, Department of Economics and Management, Tabriz University, Tabriz, Iran

چکیده

مقدمه: سلامت به عنوان یکی از عناصر سرمایه انسانی، نقش قابل وجهی در رشد و توسعه اقتصادی همه کشورهای جهان ایفا می­ کند. براین اساس، تامین مالی بخش سلامت و بررسی کارایی این تامین مالی و تاثیر آن بر شاخص­های وضعیت سلامت حائز اهمیت فراوانی است. این موضوع در کشورهای درحال توسعه همچون ایران که دارای وضعیت اقتصادی، بهره ­وری و سلامت محدودتری هستند، برجسته ­تر است. براین اساس هدف اصلی مطالعه حاضر، ارزیابی تاثیر بلندمدت مخارج سلامت عمومی بر مرگ­ ومیر قابل اجتناب در استان­های ایران در دوره زمانی ۱۴۰۱-۱۳۸۸ است. روش: جامعه آماری مورد استفاده در مطالعه حاضر، ۳۱ استان ایران است و آمار و اطلاعات مربوط به این استان­ها از سالنامه ­های آماری مرکز آمار ایران گردآوری شده است. روش مورد استفاده در مطالعه حاضر، مدل خودرگرسیونی با وقفه توزیعی داده ­های پانلی بوده است. بر اساس آزمون هاسمن، روش «میانگین گروهی تلفیقی» به عنوان برآورد کاراتر نسبت به دو روش «میانگین گروهی» و «اثرات ثابت پویا»، انتخاب شده است. یافته­ ها: نتایج حاکی از آن است که مخارج سلامت عمومی تاثیر منفی و معنی­ داری بر مرگ­ ومیر قابل اجتناب در استان­های ایران دارد. علاوه براین، براساس نتایج برآورد بلندمدت، متغیرهای رشد اقتصادی، نرخ بیکاری افراد بالای ۲۵ سال و تراکم پزشکان تاثیر منفی و معنی­ داری بر نرخ مرگ­ ومیر قابل اجتناب استان­ها دارند. همچنین، عبارت ضریب تعدیل در مدل تصحیح خطا در این مطالعه برابر ۰/۶۰- است و به مفهوم وجود هم ­انباشتگی بلندمدت بوده و مناسب بودن تصریح رگرسیونی را تایید می­ کند. بحث: با توجه به نتایج این مطالعه، به سیاست­گذاران پیشنهاد می­ شود که در راستای کاهش مرگ ومیر قابل پیشگیری و ارتقای سیستم سلامت، سیاستهایی برای افزایش بودجه بخش سلامت در استان­ها داشته باشند. علاوه بر این پیشنهاد می شود که اقدامات عملیاتی برای افزایش تولید ناخالص داخلی و بهبود سطح درآمد انجام دهند. همچنین سیاست­گذاران دولتی بهتر است گام­هایی در راستای افزایش تراکم پزشکان به ویژه در مناطق محروم بردارند تا از این طریق مرگ ومیر قابل اجتناب را کاهش دهند.

کلیدواژه ها

ARDL, Panel Data, PMG estimator, Preventable Mortality, Public Health Expenditures, برآوردگر PMG, داده های پانلی, روش ARDL, مرگ و میر قابل اجتناب, مخارج سلامت عمومی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.