ناصر حافظی مقدس - دانشیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود
اعظم قزی - دانشجوی دکتری زمین شناسی مهندسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد،

در مقاله حاضر اهمیت زمین شناسی و بخصوص محیط رسوبی در تفسیر صحیح داده های ژئوتکنیکی با ارائه مثالی از محیط رسوبی رودخانه ای مورد بحث قرار گرفته است. پروژه مورد نظر در حاشیه رودخانه کارون و دشت سیلابی این رودخانه قرار دارد. در طی مطالعات ژئوتکنیک حجم زیادی اطلاعات از محدوده ساختگاه بدست آمده است. وجود عدسی های ماسه ای و نهشته های تبخیری در افق های مختلف خاک ظاهر ناهمگنی به شرایط ساختگاه داده است که جمع بندی مناسب از خصوصیات خاک را دشوار ساخته است. به منظور تعیین محیط رسوبی محدوده ساختگاه گمانه های اکتشافی به سه گروه در بر گیرنده کانال رودخانه، حاشیه کانال و دشت سیلابی تقسیم شد. سپس با اتصال نقاط در بر گیرنده کانال و نقاط حاشیه کانال مسیر قدیمی رودخانه در عمق 18 متر بازسازی گردید. مطالعه فوق نشان داد که محل ساختگاه در گذشته در خم داخلی یک ماندر بزرگ قرار داشته است که بعدها قطع شده و رودخانه مسیر مستقیم کنونی را پیدا کرده است . براساس این مدل وجود نهشته های تبخیری در شرق ساختگاه، عدسی های ماسه ای در عمق های مختلف، ضخامت زیاد نهشته های رسی در جنوب غرب و وجود میان لایه های زیاد ماسه و سیلت در شمال و شمالشرق ساختگاه بخوبی توجیه می گردد. همچنین براساس این مدل تغییرات خصوصیات نفوذپذیری، مقاومت، نشست پذیری و تحکیم خاک را می توان توجیه نمود

مدل محیط رسوبی، زمین شناسی مهندسی، رودخانه کارون