علیرضا خواجه شاهکوهی - استادیار گروه جغرافیا دانشگاه گلستان
علی طورانی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز
حمیده خسروی مهر - دانشجوی جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری، دانشگاه تهران

امروزه با توجه به مسائل و مشکلات فراوان اقتصادی که جوامع روستایی با آن مواجه اند لزوم توجه به فعالیت های جدید اقتصادی دراین نواحی امری ضروری به نظر می رسد. از این رو پژوهش حاضر به ارزیابی عملکرد گردشگری و عوامل موثر بر آن در نواحی روستایی پرداخته است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی - تحلیلی می باشد. اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه و مصاحبه گردآوری شده است. ناحیه مورد مطالعه دهستان قلعه قافه از توابع شهرستان مینودشت و جامعه آماری مردم و مدیران محلی این دهستان می باشد که در مورد گروه اول با استفاده از فرمول کوکران اقدام به نمونه گیری شد که با توجه به 1338 خانوار ساکن در دهستان نمونه به دست آمده 300 خانوار برآورد شد که در مرحله بعد به هر یک از روستاهای مورد مطالعه، بر اساس تعداد خانوار، سهم مناسب اختصاصیافت. برای گروه دوم، کل دهیاران و روسای شوراهای اسلامی روستاها انتخاب شدند و با توجه به این که در زمان انجام این تحقیق تعدای از روستاها فاقد شورا و یا دهیار بودند نهایتاً به تعداد 25 نفر از مدیران محلی اکتفا شد. در نهایت نتایج تحقیق گویای ان است که که گردشگری در منطقه به عنوان یک فعالیت اقتصادی تحول ساز به شمار نمی آید و دارای عملکرد اقتصادی چشم گیری نمی باشد. همچنین نتایج حاصل از ارزیابی امکانات و عوامل موثر در توسعه گردشگری حاکی از وجود ضعف و محدودیت های فراوان در این زمینه می باشد. در این باره نتایج حاصل از ازمون ناپارامتریک یو من- ویتنی تفاوت معناداری بین نظرات دو گروه مورد مطالعه نشان نمی دهد؛ همچنین آزمون همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین دو متغیر امکانات و عوامل موثر بر گردشگری و اثرات اقتصادی گردشگری در دهستان قلعه قافه رابطه معناداری آماری برقرار می باشد.

گردشگری روستایی، اقتصاد روستایی، توسعه روستایی، دهستان قلعه قافه (شهرستان مینودشت)