محمدرسول معظمی گودرزی - دانشجوی کارشناسی ارشد، پژوهشکده مواد فلزی ، دانشگاه مالک اشتر تهران
مریم مرکباتی - استادیار پژوهشکده مواد فلزی ، دانشگاه مالک اشتر تهران
حسن بدری - محقق پژوهشکده مواد فلزی ، دانشگاه مالک اشتر تهران

هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر نورد سرد و عملیات پیرسازی بر خواص مکانیکی سوپرآلیاژ پایه آهن-نیکلNi-Span-C 902 است. در این راستا ابتدا شمش تهیه شده به روشVIM تحت عملیات همگنسازی و نوردگرم قرار گرفت. بر روی نیمی از تسمه، 05 درصد نورد سرد اعمال گردید. از تسمه نورد گرم شده وتسمه نورد سرد شده، نمونههایی به منظور انجام عملیات پیرسازی و آزمایش کشش تهیه شد. نمونهها در محدوده دمایی750-C با فاصله دمایی100Cدر زمانهای 5 10-2 10ثانیه تحت عملیات پیرسازی قرار گرفتند. سپس بررسی خواص مکانیکی بوسیله آزمایش سختیسنجی و آزمایش کشش انجام گرفت. نتایج نشان داد، برای نمونه نورد گرم شده با انجام پیرسازی در تمام دماها و زمانها سختی افزایش یافته و در هیچکدام از آنها به حداکثر سختی نرسیده است. با انجامنورد سرد حداکثر سختی بدست آمده افزایش مییابد. برای نمونه 05 درصد نورد سرد شده تا دمای650C استحکام و سختی در کلیه زمانهای مورد بررسی افزایش یافته است. علت این تغییر خواص میتواند ناشی از اثر استحکامدهی رسوبات γ' باشد که با افزایش دما و زمان پیرسازی تشدید میشود. در نمونههای 05 درصد نورد سرد شده با پیرسازی در دمای750به مدت زمان بیش از ١50 ثانیه سختی و استحکام کاهش یافته است. علت این کاهش خواص میتواند در اثر افزایش اندازه ذرات فازγ' و احتمالاً تشکیل فازهای مضرɛ باشد. با انجام عملیات حرارتی پیرسازی در دمای005° به مدت 0 ساعت پس از انجام 05 درصد نوردسرد ترکیب بهینهای از سختی، استحکام و ازدیاد طول حاصل شده است.

سوپرآلیاژNi-Span-C/کارسرد، عملیات پیرسازی، استحکام کششی، سختی