بررسی نقوش مسجد جامع ساوه با رویکرد آیکونولوژی

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: کنفرانس بین المللی معماری، شهرسازی، هنر، طراحی صنعتی، ساخت و فناوری حکمت بنیان
  • کد COI اختصاصی: ICAHU01_1495
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 81
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا حسینی

کارشناس ارشد ارتباط تصویری، موسسه آموزش عالی ناصرخسرو، ساوه، ایران.

مسعود محمدزاده

استادیار گروه هنرهای صناعی، دانشکده میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

افسانه درویش

استادیار گروه ارتباط تصویری، دانشکده هنر، موسسه آموزش عالی ناصرخسرو، ساوه، ایران.

چکیده

نشانه های منقوش بر روی معماری مساجد همواره مضامین معرفتی از امر والا را بازنمود می سازند. ارتباط همسو میان صورت و معنا در این آثار هنری ایرانی اسلامی بیانگر باورمندی و نگرش هنرمند به خلق این آثار داشته است و مفاهیم آیینی و دینی را بازتاب می دهد. هدف از انجام این پژوهش دستیابی به شناخت، از حقیقت وجودی این نشانه های نمادین بوده و نحوه بازنمودن آنها را مورد بررسی قرار می دهد. پرسش های پژوهش به چگونگی نظام ارتباطی میان ساختار و معنا در این نشانه های نمادین انتزاعی می باشد که به صورتی هندسی، گیاهی و نوشتاری متجلی شده و زبان بیان صریح و ضمنی را در این آثار مورد واکاوی قرار می دهد. این پژوهش به ادراک شهودی از نظام نشانه ای بکار رفته در معماری مسجد جامع ساوه می پردازد که مضامین معرفتی، دینی و قدسی را منعکس می نماید و ما را با لایه های پنهان در ابعاد معرفت شناختی این آثار آشنا می سازد. رویکرد این پژوهش آیکونولوژی می باشد و در سه مرحله به توصیف، تحلیل و تفسیر نشانه های نمادین می پردازد. در نتیجه گیری این پژوهش به این مهم دست یافته ایم که ساحت دیداری این آثار بر مبنای نظام ساختاری متقارن، متوازن و هارمونیک می باشد که کثرت و وحدت را مبنای کار خویش قرار داده است. توجه به مرکزگرایی، تکرار و حرکت بصری موجب گردیده زبان فرمی نشانه ها یک فضایی آیینی از مفاهیم قدسی را پدیدار سازند. این پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی صورت پذیرفته و ماهیت آن کاربردی می باشد. تحلیل ها به صورت کیفی صورت پذیرفته است.

کلیدواژه ها

نقوش, مسجد جامع ساوه, آیکونولوژی, پانوفسکی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.