تحلیل سلسلهمراتبی تزئینات در معماری اسلامی: مطالعه موردی مسجد شیخ لطف الله
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: کنفرانس بین المللی معماری، شهرسازی، هنر، طراحی صنعتی، ساخت و فناوری حکمت بنیان
- کد COI اختصاصی: ICAHU01_0906
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 101
نویسندگان
دانشجوی دکتری معماری، دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران، واحد نور، ایران.
استادیار گروه معماری، دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران، واحد نور، ایران.
استادیار گروه معماری، دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران، واحد نور، ایران.
چکیده
سلسلهمراتب در معماری اسلامی یکی از مهم ترین اصولی است که سازماندهی فضا و تزئینات را در سطوح مختلف کالبدی، معنایی و هندسی امکان پذیر می سازد. با وجود پژوهش های متعدد در زمینه زیبایی شناسی مساجد دوره صفوی، همچنان این پرسش وجود دارد که چگونه می توان تاثیر الگوهای هندسی، تناسبات طلایی و فراکتال ها را بر شکل گیری سلسلهمراتب در معماری بنای شاخص تحلیل کرد. ازاینرو، هدف اصلی این مقاله، واکاوی جایگاه مفاهیم مذکور در سازماندهی کالبدی-معنایی مسجد شیخ لطف الله است. برای دستیابی به این هدف، ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، پی شینه نظری پیرامون هندسه مقدس، تناسبات طلایی، فراکتال ها و نقش آنها در معماری اسلامی مورد بررسی قرار گرفت. سپس در گام بعد، پژوهش حاضر با رویکرد تحلیلی-استنتاجی و با اتکا بر مشاهدات میدانی، به گردآوری و تحلیل داده های مربوط به نحوه توزیع و تلفیق تزئینات در بنای مورد مطالعه پرداخت. یافته ها نشان داد که قرارگیری تدریجی کتیبه های قرآنی، نقوش اسلیمی، کاشی کاری های فراکتال گونه و رعایت تناسبات طلایی از جزئیترین بخش ها تا گنبدخانه، موجب حرکت تدریجی ذهن و چشم مخاطب از ظواهر به سطوح عمیق تر معنایی می شود. بر این اساس، می توان نتیجه گرفت که ترکیب طراحی شعاعی، مرکزیت گرایی و بهکارگیری الگوهای فراکتال و تناسبات طلایی، افزون بر تامین جنبه های زیبایی شناختی، در ایجاد حس تقدس و انتقال مفاهیم عرفانی بنا موثر بوده است. از منظر کاربردی نیز، الگوی حاصل می تواند راهگشای طراحان معاصر در همگرایی فرم و معنا در طراحی بناهای مذهبی و فرهنگی باشد.کلیدواژه ها
تحلیل سلسلهمراتبی, تزئینات معماری, معماری اسلامی, مسجد شیخ لطف الله, الگوهای هندسیمقالات مرتبط جدید
- بهبود مدیریت بحران در ایران: تحلیل اجرای توصیه های ارزیابی و چالش های موجود
- ارزیابی حسابرسان خارجی از عملکرد حسابرسی داخلی در شرکت های پارک علم و فناوری فارس
- فلسفه اخلاقی و باورهای اخلاقی حسابرسان
- نقش هوش مصنوعی در آینده حسابداری: فرصتها و چالشها
- تاثیر یادگیری سازمانی بر آموزش و بهسازی منابع انسانی با نقش تعدیلگر هوش سازمانی
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.