ارزیابی مولفه های هیدروژئومورفومتری حوضه ی آبریز بسطام با تاکید بر سیل خیزی
- سال انتشار: 1404
- محل انتشار: مجله هیدروژیومورفولوژی، دوره: 12، شماره: 42
- کد COI اختصاصی: JR_HYD-12-42_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 54
نویسندگان
دانشیار گروه جغرافیا و گردشگری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
چکیده
مسائل حوضه های آبریز و منابع آب آنها، برنامه ریزی جامع و مدیریت یکپارچه را در این سیستم باز طبیعی می طلبد که ضروری است در اولویت طرح های ملی و منطقه ای جهت نیل به اهداف توسعه پایدار، مدیریت ریسک و بحران سیل و رفع مسائل کم آبی قرار گیرد. هدف از این پژوهش ارزیابی و تحلیل سیستماتیک مولفه های هیدروژئومورفومتری حوضه آبخیز بسطام، برای شناخت مسائل محیطی، سیل خیزی و فرسایش است. در این راستا پارامترهای توزیع ارتفاعی، ارتفاع متوسط، منحنی های آلتی متری و هیپسومتری، شیب، جهت شیب، رتبه بندی آبراهه، نسبت انشعاب، تراکم زهکشی، حریم آبراهه، طول آبراهه اصلی، زمان تمرکز، محیط، مساحت، شکل حوضه، ضریب گراویلیوس و مستطیل معادل مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد حوضه مطالعاتی با ارتفاع متوسط ۳۴۱/۲۰۸۵ متر و شیب متوسط ۷۸۸/۲۱ درصد، یک حوضه بالغ و نسبتا هموار بوده و دامنه های بالادست آن در ارتفاعات بیش از ۲۱۰۰ متر به علت جوانی ناهمواری ها در معرض فرشایش کاوشی قرار دارد. حداکثر گستردگی وسعت حوضه با ۵۳/۲۴ درصد متعلق به دامنه های روبه جنوب شرق است. شکل حوضه شبیه مستطیل با طول ۸۴۲/۹۱ و عرض ۱۷۵/۱۹ کیلومتر است که قابلیت سیل خیزی متوسط تا اندک دارد. مولفه های نسبت انشعاب ۵۲۸/۳، تراکم زهکشی ۲۹۸۵/۰ و ضریب فشردگی ۰۹۳۵۲/۰ نشان از سیل خیزی اندک تا متوسط این حوضه دارد. زمان تمرکز آن نیز در آبراهه اصلی با طول ۶۷۵/۶۲ کیلومتر برابر با ۰۶۶/۶ ساعت است که حداکثر سیلاب را با بارش های ۶ ساعته دارد. در صورتی که حوضه مزبور دارای بیلان آبی مثبت باشد مکان مناسبی برای احداث تاسیسات هیدرولوژیکی و ذخیره آب در بالادست محسوب می شود.کلیدواژه ها
مدیریت حوضه آبخیز, پارامترهای قابل اندازه گیری, هیدروژئومورفومتری, حوضه بسطاماطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.