جست‎وجوی استنادی احادیث و روایات خوشنویسی در رسالات خوشنویسان ایران(نوع مقاله: پژوهشی)

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه رهپویه هنرهای تجسمی، دوره: 1، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_RHPTJ-1-4_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 58
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ولی الله کاووسی

دانشجوی دکتری تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی، دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا

چکیده

از خوشنویسان ایرانی در سده‎های میانی دوران اسلامی (هفتم تا یازدهم/سیزدهم تا هفدهم) رسالاتی به جا مانده که همگی با نقل احادیثی از زبان پیامبر (ص) و علی (ع) آغاز شده‎اند. این روایات که گاه تا حد تکرار بی‎تغییر نقل‎های پیشینیان پیش رفته، بازتابنده سنت‎های مستمر آموزش و انتقال فنون خط در حلقه‎های حرفه‎ای خوشنویسان و متکی به آگاهی ایشان از حضور موثر نخستین پیشوایان دین در امر کتابت و اظهار سخنانی در این زمینه بوده است. با این حال جست‎وجو در منابع معتبر حدیث شیعی تفاوت‎هایی را بین اصل احادیث و روایات خطاطان آشکار می‎کند که نشان می‎دهد ایشان چندان در پی صحت و اعتبار روایت‎ها نبوده و بیشتر بر شنیده‎ها و خوانده‎های خود از هم‎ صنفانشان تکیه کرده‎اند. این ناهماهنگی حتی در نقل‎های ایشان از جملات قصار منتسب به مشاهیر نیز عیان است. در این نوشتار پس از سیری گذرا در پیشینه آیات و احادیث مرتبط با خط و خوشنویسی در قرآن و سیره رسول‎الله (ص) و علی (ع)، رایج‎ترین احادیث و اقوال مندرج در رسالات خوشنویسی ایرانی با یکدیگر مقایسه و درجه اعتبار هر یک در آثار معتبر و معروف محدثان شیعه جست‎وجو و سنجیده خواهد شد.

کلیدواژه ها

حدیث, روایت, رسالات خوشنویسی, خوشنویسان ایرانی, منابع حدیث

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.