معرفی کتیبههای بناهای تاریخی فردوس و سرایان در خراسان جنوبی

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: اولین دوره همایش ملی دوسالانه پژوهش در هنر اسلامی
  • کد COI اختصاصی: BCIA01_024
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 104
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید محمد معینی

کارشناس ارشد هنر اسلامی، دانشکده صنایع دستی، دانشگاه هنر اصفهان

چکیده

کتیبه ها اسناد تاریخی ارزشمندی هستند که اطلاعات مفیدی شامل بانیان، معماران، خوشنویسان و تاریخ ساخت یا مرمت هر بنا را در اختیار ما قرار می دهند. گستردگی بناهای تاریخی کتیبه دار در ایران از یک سو و توجه و تمرکز پژوهشگران بر روی بناهای شاخص شهرهایی چون اصفهان، کرمان، قزوین و مشهد؛ از سوی دیگر باعث عدم معرفی کتیبه های شهرهای تاریخی کوچکتر گردیده است. از جمله این شهرها فردوس و سرایان در استان خراسان جنوبی هستند. از این رو پژوهش پیشرو با هدف مطالعه کتیبه بناهای تاریخی این دو شهر از منظر خوانش متن، شناسایی مضامین، کاربرد، شیوه اجرا و مواد به کار رفته در آنها و همچنین بررسی شباهت ها و تفاوت های برخی از ۱۰ نمونه جامعه آماری مورد پژوهش، تدوین شده و در صدد پاسخ به این سوالات است: کتیبه بناهای فردوس و سرایان دارای چه مضامین و کاربردی هستند و در ساخت آنها چه روش و موادی به کار رفته است؟ در بین نمونه های جامعه آماری چه شباهت ها و تفاوت هایی وجود دارد؟ این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی انجام گرفته است. نمونه های مورد مطالعه به صورت هدفمند و به روش گلوله برفی انتخاب شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که نمونه ها بر اساس جنس در چهار گروه کتیبه های سنگی، گچی، چوبی و فلزی قرار می گیرند. در این بین، استفاده از کتیبه های سنگی به دلیل دوام بالا، فراوانی و دسترسی آسان رایج تر است. از منظر کاربرد نیز کتیبه های سنگی و چوبی، جهت انتقال متن، کتیبه های گچی جهت تزئین و کتیبه های فلزی به طور مشترک جهت انتقال متن و تزئین به کار رفته اند.

کلیدواژه ها

کتیبه, فردوس, سرایان, مساجد, مقبره ها, آب انبارها

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.