تاثیر قدرت بر نثر دوره صفوی بر اساس جامعه‬شناسی زبان با تکیه بر کتاب عالم‬آرای عباسی

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه متن پژوهی ادبی، دوره: 28، شماره: 102
  • کد COI اختصاصی: JR_LTR-28-102_013
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 62
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

منیژه پورعلی

دانشجوی دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، تهران، ایران

قهرمان شیری

استاد، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، تهران، ایران

چکیده

زبان یکی از برجستهترین و مهمترین عناصر سبکی در مطالعات و بررسیهای ادبی به شمار میآید. هر نوع تغییر و تحول در فرم و محتوای زبان یک اثر ادبی، نشان دهنده سیر تحولات و تطورات نگرشی و دانشی خالق اثر و جامعه موثر بر پدید آمدن آن است. گاه زبان بر پدید آمدن سبکهای ادبی و شیوههای نوشتاری تاثیر مستقیم دارد و گاه به صورت غیرمستقیم در قالب اشکال گوناگون اعمال قدرت میکند. گاهی نیز سبکهای ادبی بر زبان چیرگی یافته و باعث تغییرات و تحولات اساسی در این حوزه میشوند. در تاریخ تحولات ادبی مشاهده میکنیم که گاهی قدرت حکومتی بر زبان و سبک ادبی تاثیرات فراوانی دارد و حتی به آن سمت و سو میدهد. حکومت صفوی در تاریخ ایران بر اساس یک ایدئولوژی مذهبی به قدرت رسید و این قدرت که از سه ضلع اصلی ۱- شاهان صفوی، ۲- قزلباشان و ۳- علمای دینی تشکیل می­شد بر سبک و سیاق متون ادبی آن دوره تاثیر گذاشت. مطالعه رابطه کاربردی زبان در آثار ادبی و مناسبات قدرت، پژوهشهای ادبی را با علوم اجتماعی و زبانشناسی پیوند میدهد. این پژوهش به گفتمان تاثیر قدرت بر آثار منثور دوره صفوی از منظر جامعهشناسی زبان با تکیه بر کتاب عالم آرای عباسی می­پردازد و مشخص میکند که کدام قدرتها با چه بسامدی بر نثر آن دوره تاثیر گذاشتهاند.

کلیدواژه ها

قدرت, گفتمان قدرت, جامعه‬شناسی زبان, صفویه, عالم آرای عباسی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.