تحلیل حقوقی و قانونی نقش شهرداری در حفاظت از محیط زیست شهری

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: یازدهمین کنفرانس بین المللی ایده های راهبردی در معماری، عمران و شهرسازی ایران
  • کد COI اختصاصی: IDEACONF11_126
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 113
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ندا قمریان

کارشناس حقوقی شهرداری منطقه چهار همدان، همدان، ایران

چکیده

حفاظت از محیط زیست شهری به عنوان یکی از وظایف اساسی مدیریت شهری، در نظام حقوقی ایران به موجب اصول قانون اساسی و قوانین موضوعه بر عهده شهرداری ها نهاده شده است. ماده ۵۵ قانون شهرداری ها، تکالیف گسترده ای را در حوزه ایجاد فضای سبز، مدیریت پسماند، کنترل آلودگی و ساماندهی مشاغل مزاحم تعیین کرده و در کنار آن، ماده ۹۲ همین قانون، شهرداری را مسئول اتخاذ تدابیر لازم برای جلوگیری از آلودگی هوا دانسته است. با این حال، بررسی نظام حقوقی ایران نشان می دهد که این تکالیف به دلیل تعارض صلاحیتی میان شهرداری و نهادهای متولی، ضعف ضمانت اجراهای حقوقی و ابهامات موجود در تعیین حدود مسئولیت شهرداری ها، کارایی لازم را نداشته است. این پژوهش با هدف تحلیل حقوقی و قانونی نقش شهرداری در حفاظت از محیط زیست شهری، ضمن بررسی مقررات ملی و مقایسه تطبیقی با نظام های حقوقی دیگر، به تبیین چالش های اجرایی موجود می پردازد. روش تحقیق به صورت کتابخانه ای و مروری بر مبانی نظری، قوانین و مقررات ملی و بین المللی، آرای قضایی و رویه های حقوقی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در نظام حقوقی ایران، خلاهای قانونی در زمینه مسئولیت مدنی و کیفری شهرداری ها در قبال تخلفات زیست محیطی، عدم تعریف ضمانت اجراهای مشخص برای تکالیف قانونی و نبود هماهنگی میان نهادهای اجرایی، از مهم ترین موانع اجرای موثر مقررات حفاظت از محیط زیست شهری است. در نتیجه، هرگونه اصلاح تقنینی در این حوزه، مستلزم تدوین سازوکارهای اجرایی دقیق، تبیین شفاف حدود صلاحیت شهرداری ها و پیش بینی ضمانت اجراهای موثر برای تضمین اجرای قوانین زیست محیطی خواهد بود.

کلیدواژه ها

آلودگی شهری، حقوق محیط زیست، شهرداری، مسئولیت قانونی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.