بررسی و تحلیل ضرب آهنگ آیات قرآن کریم با رویکرد تاریخ گذاری نزول به روش رایانشی

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: فصلنامه قرآن ، فرهنگ و تمدن، دوره: 6، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_QCC-6-1_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 29
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حامد شهبازی

استادیار گروه مکاترونیک، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

مجتبی قربانیان

استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم قرآنی اصفهان، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران.

چکیده

این پژوهش یک روش نوین میان رشته ای جهت تحلیل محتوای قرآن کریم بر اساس بررسی ضرب آهنگ اصوات آیات با روش رایانشی ارائه می کند. هارمونی های صوتی تشکیل دهنده آیات قرآن، از طریق یک روش ریاضی به نام «تبدیل فوریه سریع» در یک نرم افزار رایانه ای استخراج می شود و شیوه ارتباط آن ها با یکدیگر، از طریق روابط ریاضی تحلیل می گردد. موضوع بحث، زیرمجموعه ای از مطالعات خاص تحت عنوان فنوسمانتیک است که به کشف و ایجاد ارتباط میان نشانه های آوایی و متغیرهای حاصل از آن با مضامین معنایی می پردازد. نویسندگان در این پژوهش، ضمن مطالعه کتابخانه ای و با نگاه مهندسی و استفاده از مطالعات رایانه ای، به دنبال یافتن ارتباط میان اصوات یا شیوه بیان الفاظ با معانی نهفته در آن ها هستند. بر این اساس، ضرب آهنگ آیات قرآن که همان هنر به وجود آوردن احساس خوشایند با استفاده از آهنگ واژگان و هماهنگی عبارات و استفاده از آرایه های ادبی است، به روش نوینی تحلیل و دسته بندی می شود و سعی خواهد شد تا انواع مختلف ضرب آهنگ درون سوره های مختلف دسته بندی و معانی درونی آن ها استنباط گردد. حاصل این پژوهش، دستیابی به یک ابزار مهندسی نرم افزاری جهت دسته بندی مشخص بر اساس مفهوم آیات است که می تواند به فهم زمان نزول آیات، تاریخ گذاری نزول آن، کشف مکی یا مدنی بودن آیات و مرزبندی جهت کشف سیاق آیات گوناگون کمک کند.

کلیدواژه ها

قرآن کریم, ضرب آهنگ, هارمونی, پردازش صوت, تاریخ گذاری نزول

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.