تحلیل تغییرات زمانی خشکسالی بر منابع آب زیرزمینی دشت قروه-دهگلان با استفاده از شاخص های خشکسالی آب زیرزمینی و بارش استاندارد

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: مجله هیدروژئولوژی، دوره: 9، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_HYDTR-9-2_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 100
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ابراهیم یوسفی مبرهن

استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سمنان، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سمنان، ایران.

کاظم صابر چناری

استادیار پژوهشی، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

سمیرا زندی فر

استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

چکیده

لایه­های آب دار زیرزمینی به طور عمده با بارش یا از طریق تعامل با آب­های سطحی تغذیه می­شوند، تاثیر تغییر اقلیم بر بارش و آب سطحی در نهایت بر سیستم آب زیرزمینی اثر خواهد گذاشت. هدف از این پژوهش استفاده از شاخص های خشکسالی آب زیرزمینی و بارش استاندارد بررسی اثر تغییرات خشکسالی برروی منابع آب زیرزمینی دشت قروه-دهگلان می باشد. برای این منظور با استفاده از اطلاعات آب زیرزمینی (چاه های پیزمتری) منطقه مورد مطالعه، شاخص خشکسالی آب زیرزمینی محاسبه و تحلیل شد. همچنین با استفاده از پایگاه داده CHIRPS شاخص بارش استاندارد نیز برای مقیاس های زمانی مختلف محاسبه گردید. سپس ارتباط بین شاخص خشکسالی آب زیرزمینی و شاخص بارش استاندارد و بارش سالانه بررسی شد. نتایج نشان داد که شاخص خشکسالی آب زیرزمینی منطقه موردمطالعه در طول دوره آماری، روندی نزولی به سمت خشکسالی دارد به طوری که از سال ۱۳۹۰ شاخص خشکسالی منفی شده و تا پایان دوره آماری مقادیر منفی شاخص ادامه دارد. طبقه­بندی خشکسالی با بارش استاندارد نشان داد که این منطقه در طبقه خشکسالی نزدیک به نرمال قرار دارد. نتایج همبستگی بین دو شاخص با استفاده از رگرسیون خطی که بین شاخص ها همبستگی معنی داری (P-Value= ۰.۰۵۳ و R۲= ۰.۰۰۳) وجود ندارد، اگرچه از یکدیگر تاثیر می­پذیرند و پایین بودن میزان همبستگی بین شاخص ها می تواند بیان گر این موضوع مهم باشد که وضعیت خشکسالی آب های زیرزمینی در دشت قروه-دهگلان تنها متاثر از خشکسالی هواشناسی در منطقه نمی باشد و عوامل مهم تری نیز بر سطح آب های زیرزمینی دشت متاثر هستند که باید اثرات آن بر سطح آب زیرزمینی دشت بررسی شود.

کلیدواژه ها

پایگاه داده CHIRPS, سطح تراز آب زیرزمینی, شاخص بارش استاندارد, شاخص خشکسالی آب زیرزمینی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.