ترادیسی معماری خانه های تاریخی شهر گرگان از دوره قاجاریه به پهلوی اول
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، دوره: 15، شماره: 56
- کد COI اختصاصی: JR_IIC-15-56_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 88
نویسندگان
دانشیار گروه معماری، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
کارشناسی ارشد مطالعات تاریخ معماری ایران، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
< p> دگرگونی های بنیادین بین دو دوره تاریخی قاجاریه و پهلوی اول، به گونه گونی معماری خانه ها انجامیده است. این پژوهش، ترادیسی یا روند تحولی معماری خانه های تاریخی شهر گرگان را در این دو دوره تاریخی و بر پایه مطالعه کتابخانه ای و اسناد تاریخی به همراه برداشت های میدانی تکمیلی بر پایه روش علمی گونه شناسی امس راپاپورت، مورد مطالعه، دسته بندی، واکاوی و قیاس قرار داده است. سه گونه معماری خانه از جهت کالبدی- فضایی، قابل شناسایی است. گونه اول، «خانه های قاجاریه» شامل خانه ها با الگوی حیاط مرکزی است که در دو دسته: خانه های با خانواده گسترده با چند حیاط مرکزی و خانه های با خانواده مستقل با یک حیاط، قرار می گیرند. گونه دوم، «خانه های دوره گذار از قاجاریه به پهلوی اول» هستند. این خانه ها دارای هندسه خطی هستند و در دو دسته: نیمه درون گرا ( پایان قاجاریه) و نیمه برون گرا (آغاز پهلوی اول)، طبقه بندی می شوند. گونه سوم، «خانه های پهلوی اول» هستند. این خانه ها در دو دسته «کوشک-باغ» و « برون گرای رو به گذر شهری» قرار می گیرند. عناصر و ویژگی های معماری همچون: رابطه فضاهای سرپوشیده با فضاهای نیمه باز و فضاهای باز (حیاط)، ایوان، پنجره ها و تناسبات آنها، ورودی، شمار طبقه، مساحت زیربنا، پله و موقعیت آن، درصد سطح اشغال ساختمان نسبت به همه زمین، تناسبات اتاق ها، چیدمان فضایی اتاق ها و دیگر موارد، باعث تفاوت و ایجاد گونه های مختلف معماری خانه ها در این دو دوره تاریخی و به ویژه در گذار از قاجاریه به پهلوی اول و در یک ترادیسی معنادار، گردیده است.< /p>کلیدواژه ها
ترادیسی (روند تحول)، خانه تاریخی گرگان، قاجاریه، پهلوی اول، دوره گذاراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.