ارزیابی پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های سویا (Glycine max L. Merr) با استفاده از روش های آماری ناپارامتری

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زراعی ایران، دوره: 26، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_AGRO-26-3_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 186
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

امیر قلی زاده

Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Science Research Department, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran

بهرام مسعودی

Assistant Prof., Oil Crops Research Department, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran

پرستو مجیدیان

Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Science Research Department, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Sari, Iran

کمال پیغام زاده

. Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Science Research Department, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran

ابراهیم هزارجریبی

Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Science Research Department, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran

نسرین رزمی

Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Science Research Department, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Moghan, Iran

چکیده

ارزیابی ژنوتیپ های سویا در شرایط متفاوت محیطی، می تواند در شناسایی ژنوتیپ های پرمحصول و پایدار مفید باشد. به منظور ارزیابی پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های سویا، تعداد ۱۳ لاین جدید همراه با دو رقم صبا و امیر در چهار ایستگاه تحقیقات کشاورزی کرج، ساری، گرگان و مغان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال (۱۳۹۹ و ۱۴۰۰) ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر ساده، دوگانه و برهمکنش سه گانه ژنوتیپ و سال و مکان بر عملکرد دانه ژنوتیپ های سویا معنی دار بود. بر اساس میانگین رتبه آماره های ناپارامتری هان Si(۱), Si(۲), Si(۳), Si(۶، آماره های تنارازو NPi(۱), NPi(۲), NPi(۳), NPi(۴) و آماره پایداری مجموع رتبه (RS)، لاین های Hamilton×Karbin، Hamilton×TMS، Sari×Charleston و رقم صبا با کمترین مقادیر میانگین رتبه به عنوان پایدارترین و لاین های Hamilton×Karbin، Valenta×Karbin، Hamilton×Gorgan۳ و Telar×Williams با بیشترین میانگین رتبه، به عنوان ناپایدارترین ژنوتیپ ها شناخته شدند. نتایج نشان داد که آماره های ناپارامتری NPi(۴) و RS با میانگین عملکرد دانه و مفهوم زراعی (دینامیک) پایداری رابطه داشتند. از این رو، استفاده از این روش ها برای گزینش ژنوتیپ های پایدار و پرمحصول در سویا قابل توصیه هستند. در مجموع، لاین های Sari×Charleston، Hamilton×Karbin و Hamilton×TMS با پایداری عمومی بالا، لاین های برتر این آزمایش شناخته شدند که برای مطالعات تکمیلی جهت معرفی به عنوان رقم تجاری جدید قابل توصیه هستند.

کلیدواژه ها

Genotype × environment interaction, Rank sum, Seed yield, Soybean and Superior lines, برهمکنش ژنوتیپ و محیط, سویا, عملکرد دانه, لاین های برتر و مجموع رتبه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.