نگاهی مدال به دستگاه های زیرمجموعه شور در ردیف سازی میرزا عبدالله

گوشه۱،کوچک ترین قسمت مستقل ردیف۲موسیقی است که به سه دسته مدال۳، ملودیک۴ و متریک۵ تقسیم می شود. گوشه های مدال، آن دسته از گوشه هایی هستند که دارای دانگ۶ یا ترکیب دانگ مستقل اند. همچنین، این تیپ از گوشه ها دربرگیرنده گوشه های غیرمدال (متریک و ملودیک) نیز هستند. از آنجایی که گوشه های مدال دارای الگویی مشخص بوده و به صورت مستقل عمل می کنند و چهارچوب یا بدنه اصلی هر دستگاه۷ را در ردیف موسیقی تشکیل می دهند؛ از این رو آگاهی یافتن از ساختار مدال هر یک از این نوع گوشه ها امری ضروری می نماید؛ چراکه با توجه به اهمیت و جایگاه گوشه های مدال در ردیف موسیقی، این تیپ از گوشه ها مهم ترین نقش را در امر بداهه نوازی و ملودی پردازی نسبت به انواع گوشه های دیگر چون ملودیک و متریک ایفا می کنند. روش تحقیق در این مقاله توصیفی و تحلیلی است. همچنین داده ها و اطلاعات نیز براساس تحقیقات میدانی نویسنده اول در دوران دانشجویی مقطع کاردانی و کارشناسی ناپیوسته نوازندگی موسیقی ایرانی، همچنین کتاب های تالیفی وی در این راستا گردآوری شده است. گوشه های مدال، مهم ترین انواع گوشه ها در هریک از دستگاه های ردیف موسیقی هستند؛ تا آنجاکه بعضی از گوشه های مدال علاوه بر نقش آفرینی در ساخت ملودی، دارای وظیفه مدگردانی و تغییر مایه از دستگاهی به دستگاه دیگر نیز هستند. بنابراین، می توان گفت شناخت و درک هر دستگاه در ردیف موسیقی مستلزم شناخت انواع گوشه ، به خصوص گوشه های مدال در آن دستگاه است.