تاثیر آزمایشگاه های علوم تجربی بر یادگیری دانش آموزان

آزمایشگاه های علوم تجربی به عنوان بسترهای ضروری در آموزش مدرن علوم، نقش تعیین کننده ای در تحول یادگیری دانش آموزان از رویکرد نظری به تجربی ایفا می کنند. این پژوهش با هدف تحلیل تاثیر این آزمایشگاه ها بر دو جنبه یادگیری شناختی و مهارت های اجتماعی، از طریق ترکیبی از روش های مرور سیستماتیک (بررسی ۴۰ مقاله از پایگاه های معتبر) و مطالعه میدانی (نمونه گیری از ۲۰۰ دانش آموز و ۱۵ معلم در تهران) انجام شد. یافته ها نشان داد که فعالیت های آزمایشگاهی با ایجاد تعامل مستقیم با مفاهیم علمی، درک عمیق تری از موضوعات پیچیده مانند شیمی و فیزیک فراهم می کند (Hofstein & Lunetta, ۲۰۰۴). به طور خاص، ۷۸٪ از دانش آموزان در آزمون های عملکردی پس از انجام آزمایش ها، بهبود قابل توجهی در نمرات نشان دادند. از سوی دیگر، کار گروهی در آزمایشگاه ها موجب تقویت مهارت هایی نظیر ارتباطات موثر، تفکر انتقادی و حل تعارض شد، به طوری که ۶۵٪ از شرکت کنندگان گزارش کردند که همکاری در پروژه های آزمایشی، اعتمادبه نفس اجتماعی آنان را افزایش داده است (زارعی و همکاران، ۱۴۰۰). با این حال، چالش های ساختاری مانند کمبود زمان اختصاص یافته به آزمایشگاه ها (۲۰٪ کمتر از استانداردهای جهانی) و نقص در تجهیزات (رحمانی و صفری، ۱۳۹۸) به عنوان موانع اصلی شناسایی شدند. این پژوهش تاکید می کند که آزمایشگاه ها نه تنها ابزارهایی برای انتقال دانش، بلکه محرکی برای خلاقیت و آماده سازی دانش آموزان برای چالش های واقعی هستند. پیشنهاد می شود سیاست گذاران آموزشی با اولویت دهی به توسعه زیرساخت های آزمایشگاهی و آموزش تخصصی معلمان، گامی اساسی در جهت تحقق اهداف آموزش علوم بردارند.

کلیدواژه ها:

آزمایشگاه های علوم تجربی ، یادگیری فعال ، مهارت های اجتماعی ، آموزش علوم