تهیه فیلم خوراکی فعال بر پایه ژلاتین-کربوکسی متیل سلولز حاوی عصاره خرفه(portulaca oleracea): بررسی ویژگی های فیزیکوشیمیایی و ضدمیکروبی
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: مجله فرآوری و نگهداری مواد غذایی، دوره: 16، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_EJFPP-16-3_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 46
نویسندگان
دانشیار گروه بهداشت و صنایع غذایی، دانشکده پیرادامپزشکی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
دانشجوی کارشناسی بهداشت مواد غذایی، دانشکده پیرادامپزشکی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.
دانش آموخته کارشناسی ارشد باکتری شناسی، دانشکده پیرادامپزشکی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
چکیده
سابقه و هدف: به منظور کاهش استفاده از آنتی بیوتیک ها، افزودنی ها و نگهدارنده های شیمیایی می توان در ترکیب بسته بندی ها از مواد ضدمیکروبی طبیعی استفاده نمود. در پژوهش های مربوط به تهیه و ارزیابی فیلم های خوراکی در سال های اخیر استفاده از انواع عصاره ها و اسانس ها برای محافظت میکروبی، به تعویق انداختن فساد مواد غذایی و کاهش ضایعات غذایی جایگاه قابل توجهی به دست آورده اند. فیلم های حاوی ژلاتین و کربوکسی متیل سلولز مقاومت مکانیکی مناسبی دارند و ژلاتین به دلیل داشتن خاصیت تشکیل ژل(وجود آمینواسیدهای پرولین و هیدروکسی پرولین) می تواند در تولید فیلم خوراکی مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به فراوانی و در دسترس بودن عصاره خرفه در کشورمان و با توجه به قیمت ارزان ژلاتین و کربوکسی متیل سلولز، فرمولاسیون آن می تواند در صنایع غذایی مورد استفاده قرار گیرد. مواد و روش ها: در این پژوهش به بررسی تاثیر غلظت های مختلف عصاره خرفه بر ویژگی های فیلم خوراکی بر پایه ژلاتین-کربوکسی متیل-سلولز پرداخته شد. متغیر مستقل شامل غلظت های مختلف عصاره خرفه (۰%، ۷۵/۰%، ۵/۱% و ۲۵/۳%) و متغیرهای وابسته آزمایشات فیزیکوشیمیایی(کدورت، ضخامت، حلالیت و نفوذپذیری به بخار)، آزمایشات مکانیکی(ازدیاد طول تا نقطه شکست، مقاومت به کشش و مدول یانگ)، فعالیت آنتی اکسیدانی و فعالیت ضدمیکروبی در نظر گرفته شد. آزمایشات با سه تکرار با طرح کاملا تصادفی و آنالیز واریانس یکطرفه با نرم افزار SPSS۲۶ در سطح احتمال ۰۵/۰ تحلیل شد. یافته ها: در این تحقیق در بین تیمارها، اختلاف مقدار کدورت فیلم های حاصل معنی دار نبود(۰۵/۰p> ) اگر چه در بیشترین غلظت عصاره، بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد. بیشترین مقدار ضخامت در غلظت ۵/۱% عصاره خرفه بدست آمد که از لحاظ آماری معنی دار بود(۰۵/۰p< ). در بین تیمارها، کمترین میزان حلالیت در غلظت ۲۵/۳% عصاره خرفه و کمترین نفوذپذیری به بخار در غلظت پایین عصاره در تیمارها بود. بالاترین میزان ازدیاد طول در نقطه شکست(۲۸%)، استحکام کششی(۱۷ مگاپاسگال)، و مدول یانگ(۱۳۴ مگاپاسگال) در غلظت ۵/۱% عصاره خرفه بود. در غلظتهای ۵/۱% و ۲۵/۳% عصاره خرفه، فعالیت آنتی اکسیدانی با استفاده از رادیکالهای DPPH معنی دار بود(۰۵/۰> p). ارزیابی فعالیت ضد میکروبی فیلم با روش دیسک انتشاری انجام گرفت. در این آزمون بیشترین قطر هاله بازدارندگی در غلظت عصاره ۲۵/۳% مربوط به استافیلوکوکوس آورئوس با متوسط قطر هاله mm ۲۳/۱۵ بود. در همین غلظت متوسط قطر هاله برای سودوموناس ائروژنز و اشریشیاکلی به ترتیب mm ۱۶/۸ و mm۵/۴ گزارش شد.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد افزودن غلظت زیاد عصاره خرفه (۲۵/۳%) به فیلم ژلاتین-کربوکسی متیل سلولز موجب تولید فیلم هایی با استحکام کافی شده که بالاترین کارایی و ویژگی های مطلوب را دارد و می توانند با تاخیر در اکسیداسیون لیپیدها، خواص مکانیکی و تغییرات فیزیکوشیمیایی مطلوب، به عنوان یک پوشش مناسب برای محافظت مواد غذایی استفاده گردند.کلیدواژه ها
فیلم, عصاره خرفه, ژلاتین, کربوکسی متیل سلولز, خواص فیزیکوشیمیاییاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.