هاجر چالاک - گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
خسرو محمدی قرمز گلی - گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
مصطفی خجسته نژند - گروه مهندسی مکانیک، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بناب، بناب، ایران
حسین غفاری ستوبادی - گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

بر اساس مطالعات میدانی صورت گرفته، یکی از مراحل فرآوری کشمش در کارخانه های بسته بندی، شست وشوی دوباره آن جهت از بین بردن مواد شیمیایی استفاده شده در خشک کردن اولیه، گرد و خاک و مواد زاید و هم چنین بهبود کیفیت محصول می باشد که متعاقب آن، خشک کردن مجدد (ثانویه) کشمش ضروری است. یکی از معضلات کارخانه های بسته بندی کشمش، غیریکنواختی در رطوبت و کیفیت پس از خشک کردن ثانویه کشمش است. امروزه در اکثر کارخانه های فراوری از سامانه هوای داغ برای خشک کردن ثانویه استفاده می شود. باتوجه به معایبی که سامانه مذکور دارد بهینه سازی سامانه هوای داغ از اهمیت بالایی برخوردار است. از آن جایی که استفاده از پیش-تیمارها اثر مثبتی برخواص فیزیکی، شیمیایی و تغذیه ای دارد، خشک کردن با هوای داغ در سه سطح ۴۵، ۵۵ و۶۵ درجه سانتی گراد و سرعت جریان هوای ثابت ۵/۱ متربرثانیه، با و بدون پیش تیمار فراصوت روی خواص کیفی کشمش (شاخص رنگ، اسیدیته، جذب مجدد آب، چروکیدگی و شاخص قهوه ای شدن) مورد مطالعه قرار گرفت، براساس نتایج به دست آمده، اثرات اصلی و متقابل پیش تیمار فراصوت و دمای هوای داغ روی شاخص های اسیدیته، چروکیدگی و قهوه ای شدن در سطح احتمال یک درصد و روی شاخص رنگ در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود. اثر فاکتورهای مورد مطالعه در شاخص جذب مجدد آب، معنی دار نبود (P >۰.۰۵). در حالت کلی، با درنظر گرفتن کمترین تغییرات شاخص های رنگی، میزان چروکیدگی و قهوه ای شدن و لحاظ مقدار قابل قبول اسیدیته، خشک کردن با هوای داغ ۵۵ درجه سانتی گراد با پیش تیمار فراصوت به عناون بهترین حالت پیشنهاد می شود.

اسیدیته, پیش تیمار, خشک کردن, کشمش, محتوای رطوبتی