بررسی تناسبات موجود در بناهای مذهبی دوره قاجار در تهران (مساجد، مدارس و مسجد-مدرسه)
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: دوفصلنامه الهیات شهر، دوره: 2، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_JTC-2-3_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 46
نویسندگان
گروه تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه علوم اسلامی رضوی
چکیده
تناسب از ویژگی های مهم معماری ایرانی- اسلامی است. این تناسب برای تنظیم و پیوستگی بخشهای مختلف بنا ضروری است و افزون بر استحکام، موجب آرایش، زیبایی بصری و هماهنگی در معماری بنا میگردد. به کار بردن تناسبات در هر جزء از بخش های مختلف یک بنا، امری حیاتی در معماری است و تناسبات موجود در یک بنا در بعضی از موارد، در دیگر بناها نیز دیده میشود. این امر حتی در ساختمانهایی با کاربریهای متفاوت نیز انجام شده است. مهمترین هدف این مقاله بررسی تناسبات میان طول صحن، ارتفاع گلدسته ها، ارتفاع ایوان و ارتفاع حجرههای پیرامون صحن در معماری مساجد، مدارس و مسجد-مدرسه های دوره قاجار در تهران است. با درنظر گرفتن هدف فوق، درصد پاسخ به این پرسش هستیم که چگونه هندسه و تناسبات موجود در یک بنا در دیگر بناها حتی با کاربری های متفاوت نمایان می شود؟ در این مقاله نسبت های هر یک از بناهای یادشده در جدولی جداگانه تنظیم شده است و پس از مقایسه و بررسی کردن نسبت های به دست آمده، به این نتیجه رسیدیم که نسبت های به کار گرفته شده در معماری مسجد-مدرسه ها در واقع نسبتی میان معماری مسجد و معماری مدارس طراحی شده در این دوره است و افزون برآن، کاربری مساجد و مدارس نیز در مسجد-مدرسه ها تلفیق شده است. در بررسی انجام شده به نسبت هایی دست یافتیم که از هماهنگی کامل میان اجزاء یک بنا نشان دارد.کلیدواژه ها
هندسه, تناسب اجزا, مساجد, مدارس, مسجد-مدرسهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.