مبانی اخلاقی مسئولیت مبتنی بر تقصیر در تحقق مسئولیت مدنی (نظام حقوقی ایران و نظام حقوقی کامن لا)

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، دوره: 19، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_IJEST-19-4_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 59
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اصلان فلاح

Ph.D. Student in Law, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran.

وحید قاسمی عهد

partment of Law, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran

حمیدرضا علی کرمی

Department of Law, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran.

چکیده

زمینه: بر اساس ماده یک قانون مسئولیت مدنی، مسئولیت برمبنای تقصیر استوار شده است. اما به این علت که بحث مسئولیت موضوعی مورد چالش اخلاقی است و در وضعیت های مختلف تعارضاتی در تقابل مسئولیت ها با یکدیگر پدید می آید، قانون مدنی الزاما تقصیر خوانده را شرط تحقق مسئولیت ندانسته است. با توجه به اهمیت این موضوع مقاله حاضر با هدف بررسی مبانی اخلاقی مسئولیت مبتنی بر تقصیر در تحقق مسئولیت مدنی با مقایسه نظام حقوقی ایران و نظام حقوقی کامن لا شکل گرفت.  نتیجه ­گیری: مبانی نظریه تقصیر پیوند عمیقی با اخلاق دارد چرا که حسن نیت و سوء نیت فاعل در جبران خسارت نقش به سزایی دارد. در تحولاتی که در نظریه تقصیر رخ داده است و منجر به پیدایش نظریه جدید تقصیر شده است، نیز گرچه مفاهیم اجتماعی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است و معیارهای اخلاقی نقد شده اند، اما مداقه در نظریه یاد شده فحوای اخلاقی آن را نشان می دهد. نقش تقصیر در جبران خسارت هنگامی است که خوانده مرتکب غفلت قابل اغماض می شود و حسب قانون این اختیار به دادرس داده می شود که در میزان خسارت برای خوانده تخفیف قایل شود زیرا در نظریه اخلاقی مسئولیت تنها بر اساس قصد و نیت مقصر بر او هموار می شود.

کلیدواژه ها

Fault, morality, Civil responsibility, Iranian law, Common law, تقصیر, اخلاق, مسئولیت مدنی, حقوق ایران, حقوق کامن لا.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.