کشاورزی حفاظتی، کشاورزی هوشمند اقلیمی با تاکید بر پایداری اکوسیستم اراضی دیم

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: اولین کنگره بین المللی احیاء بوم شناختی بر پایه طبیعت (با تاکید بر صیانت از شتر دوکوهانه)
  • کد COI اختصاصی: NERUMA01_198
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 72
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدمهدی میرزایی

دانشجوی دکتری، گروه زراعت، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورز ی و منابع طبیعی ساری، ایران

فائزه زعفریان

دانشیار، گروه زراعت، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

محمداسماعیل اسدی

استادیار و پژوهشگر بین المللی خاک و آب و کشاورزی حفاظتی، تحقیقات فنی مهندسی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

سمانه محضری

دانشآموخته ی دکتری، گروه علوم خاک، دانشکده مهندسی آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

چکیده

خاک یکی از منابع مهم تولید محصوالت کشاورزی بهشمار می رود که کمیت و کیفیت محصوالت کشاورزی را تحت تاثیر قرار میدهد. کشاورز ی حفاظت ی ی ک رو ی کرد اکوس ی ستم ی برا ی بهبود و حفظ بهره ور ی و افزا ی ش سود و منابع پا ی ه خاک و آب است. پژوهش حاضر با هدف تاثیر روش های کشاورزی مرسوم و حفاظتی بر برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی الیههای مختلف خاک مزارع دیم شهرستان آق قال، استان گلستان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی طی سالهای ۴۰۲-۴۰۱ انجام پذیرفت. تیمارهای مورد بررسی شامل: T۱ (خاکورزی مرسوم (دیسک+ چیزل) و کشت گندم) T۲ (سال اول بیخاکورزی + حفظ بقایا+ بدون تناوب و کشت گندم) T۳ (سال دومبی خاکورزی + حفظ بقایا+ بدون تناوب و کشت گندم) T۴ (سال دومبیخاکورزی + حفظ بقایا+ تناوب) و T۵ (سال سومبی خاکورزی + حفظ بقایا+ تناوب) بود. نتایج نشان داد که بی خاکورزی با طوالنی ترین سابقه همراه با تناوبزراعی (T۵) تاثیر مثبت و معنیداری بر محتوای موادآلی و درصد رطوبت خاک داشت، به طوریکه به ترتیب بیشترین و کمترین میزان کربنآلی و رطوبت خاک از تیمار T۵ وT۱ حاصل شد. همچنین کلیه تیمارها بجز تیمار T۱ ،به دلیل حفظ پوشش بقایای بیشتر (۶۰ )درصد در سطح مزرعه اثر مثبت و معنیداری را بر حفظ تعادل دمای سطح خاک بهویژه در تیمار T۵ وT۴ داشت. عمق خاک نیز تاثیر به سزایی بر میزان کربنآلی در شیوه کشاورزی حفاظتی داشت بطوریکه در الیه های سطحی خاک (عمق ۱۰-۰ سانتیمتر) باعث بهبود خصوصیات شیمیایی (کربنآلی) خاک مورد مطالعه شد. اجرای صحیح اصول کشاورزی حفاظتی شامل عدم یا حداقل دستکاری خاک، تناوب و حفظ پوشش با بقایای محصول بهعنان (مالچ ارگانیک و طبیعی ) باعث حفظ رطوبت خاک، کاهش تبخیر از سطح خاک، تعادل دمای خاک، کاهش رواناب و فرسایش، تجمع موادآلی در خاک، افزایش فعالیت میکروبی و بیولوژیکی خاک در مقایسه با خا کورزی مرسوم به ویژه در زمینهای دیم، در فصل رشد و در زمان هایی که بارندگی کم است، می شود و به عنوان یک جایگزین مقرون به صرفه برای حفظ بهره وری محصول بدون به خطر انداختن سالمت خاک، پایداری زیستمحیطی و اکوسیستمی میشود.

کلیدواژه ها

بیخاکورزی, تناوب, رطوبت خاک, کربن آلی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.