حیدر ندریان - دانشیار گروه آموزش بهداشت، مرکز تحقیقات آموزش پزشکی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.
عزیزه فرشباف خلیلی - استادیار مرکز تحقیقات طب فیزیکی و توانبخشی، پژوهشکده سالمندی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.
نفیسه قصاب عبدالهی - استادیار گروه سلامت سالمندی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.
کاظم قهرمانزاده - استاد گروه پاتولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.
پروانه قهرمانی نسب - دانشجوی دکتری سالمندشناسی، گروه سلامت سالمندی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران. دانشجوی دکتری سالمندشناسی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.

مقدمه: گرگرفتگی یائسگی، شکایت رایج در زنان یائسه بوده و درمان با داروی گیاهی ویتاگنوس، نسبت به هورمون درمانی، مورد استقبال بیشتری از طرف زنان یائسه قرار می گیرد، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر ویتاگنوس بر گرگرفتگی یائسگی و هرگونه عوارض جانبی آن در زنان ایرانی انجام شد.روش کار: در این مطالعه جستجو با استفاده از پایگاه های داده­ای Embase، MEDLINE (از طریق PubMed)، Cochrane Systematic Reviews، ProQuest، Web of Science، Scopus، ClinicalTrials.gov به زبان انگلیسی و پایگاه های اطلاعاتی Iranmedex، SID، IranDoc، IRCT و Magiran به زبان فارسی انجام شد. کلمات کلیدی مورد جستجو شامل ویتکس، ویتکس آگنوس کاستوس، ویتاگنوس، زنان یائسه، زنان در حول و حوش یائسگی، گرگرفتگی و درخت عفیف بود. کیفیت مطالعات کارآزمایی های تصادفی شده همراه با گروه کنترل با استفاده از ابزار  Cochrane Collaboration و کیفیت مطالعات غیرتصادفی بر اساس Cochrane risk of bias assessment tool مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ­ها: در ۵ مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی، ویتاگنوس علائم گرگرفتگی را در طول ۸ هفته به طور قابل توجهی کاهش داد. در ۳ مطالعه شبه تجربی، ویتاگنوس، گرگرفتگی را در ۴ هفته کاهش ­داد. عوارض جانبی در ۴ مطالعه به طور کامل و در ۲ مطالعه به طور خلاصه گزارش شده بود. تهوع و خارش شایع ترین عوارض بودند.نتیجه­ گیری: در حالی که این مرور سیستماتیک نشان داد که ویتاگنوس ممکن است در تسکین گرگرفتگی زنان یائسه ایرانی موثر باشد، اما به دلیل فقدان متاآنالیز، داده های کافی برای قضاوت در مورد اثربخشی وجود نداشت.

عصاره ویتکس آگنوس کاستوس, گرگرفتگی, مرور سیستماتیک, ویتکس, یائسگی