سنگ شناسی و زمین شیمی سنگ های آتشفشانی کوه بندسیاه (شمال غرب انارک، ایران مرکزی)

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران، دوره: 32، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_IJCM-32-4_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 67
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احمد جمشیدزائی

Department of Geology, University of Isfahan, Isfahan, Iran

قدرت ترابی

Department of Geology, University of Isfahan, Isfahan, Iran

رویا انصاری کیش

Department of Geology, University of Isfahan, Isfahan, Iran

چکیده

کوه بندسیاه در ۵۵ کیلومتری شمال غرب انارک و کرانه غربی خردقاره شرق- ایران مرکزی واقع است. در منطقه مورد بررسی، سنگ­های آتشفشانی ائوسن- الیگوسن با ترکیب بازیک تا حدواسط (بازالت و آندزیت) رخنمون داشته و آندزیت­ها گسترش بیشتری دارند. بافت­های غالب در این سنگ­ها شامل پورفیری، گلومروپورفیری، تراکیتی و ریزسنگی پورفیری هستند. سنگ­های آندزیتی کوه بندسیاه از کانی­های اصلی پلاژیوکلاز و آمفیبول و سنگ­های بازالتی از کلینوپیروکسن به همراه پلاژیوکلاز و آمفیبول شکل گرفته­اند. نتایج تجزیه زمین شیمیایی ماهیت سری ماگمایی آهکی قلیایی را برای سنگ های آتشفشانی کوه بندسیاه نشان می­دهد. براساس الگوهای بهنجار شده با کندریت و نمودار چندعنصری بهنجار شده با گوشته اولیه، سنگ های مورد بررسی از نظر عناصر خاکی نادر سبک (LREE) وعناصر سنگ دوست درشت یون (LILE) غنی بوده و از عناصر با شدت میدان بالا(HFSE) تهی شده هستند. ناهنجاری منفی عناصر Ti، Nb و Ta  در این سنگ ها به احتمال بسیار نشان دهنده­ی فعالیت ماگمایی در ارتباط با کمان های ماگمایی بوده و شاخصی برای مناطق فرورانش کرانه فعال قاره­ای هستند. بررسی­های زمین شیمیایی و زمین ساختی نشان می دهد که ماگمای سازنده سنگ­های آتشفشانی کوه بندسیاه در اثر ذوب بخشی کمتر از ۱۵ درصد گوشته دگرنهاده شده از نوع اسپینل لرزولیت تشکیل شده است.

کلیدواژه ها

Petrology, volcanic rocks, Eocene-Oligocene, Kuh-e-Band-e-Siah, Anarak, Central-East Iranian Microcontinent, سنگ شناسی؛ سنگ های آتشفشانی؛ ائوسن- الیگوسن؛ کوه بندسیاه؛ انارک؛ خردقاره شرق- ایران مرکزی.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.